J
IJ
aarversila
liriarc
ilTUL
tD
lim
F
Hans de Graaf
In de huidige tijd, waarin zakelijkheid de boventoon
voert, is het haast niet meer voor te stellen dat een jaar
verslag van een vereniging zo bloemrijk van toon is als
het jaarverslag van IJsclub de Volharding uit Oudkarspel
over de winter van 1923/1924. Via Piet Krijgsman kregen
we dit jaarverslag onlangs in handen. In dit verslag, dat
hieronder integraal is weergegeven, vinden we een mooi
beeld van de sociaal maatschappelijke omstandigheden
in die tijd.
maakte onder de titel 'Met onze Hollandsche jongens
naar Zwitserland' de eerste Nederlandse schaatsfilm.
Deze film is te zien via: http://www.geschiedenis24.nl/
speler.program.14683708.html
Jaarverslag Winter 1923/1924 IJsclub Volharding
Oudkarspel,
De in het jaarverslag beschreven wedstrijd was ook de
start van de internationale carrière van Willem Kos
(1904-1930) uit Oudkarspel. Cor Oudendijk schreef over
hem in de Otterplaat van 2011 een uitgebreid artikel. De
in het jaarverslag genoemde van Laer was Gerrit W.A.
van Laer, die in die jaren penningmeester van de KNSB
was. Tussen 1937 en 1945 was hij president van de Inter
nationale Schaats Unie (ISU). In het dagelijks leven was
van Laer directeur van de Amsterdamse Effectenbeurs.
Vandaar dat hij voorstelde een deel van het bondskapi-
taal te beleggen in Indische aandelen en met het daar
op te maken rendement in het buitenland een trainings
kamp voor talentvolle schaatsers te financieren. Toen er
eind 1923 duizend gulden winst was gemaakt, kon er
een ploeg van twaalf Nederlandse rijders voor drie we
ken naar St. Moritz en Davos worden gestuurd. Eén van
deze rijders was onze Willem Kos. De Haagse Cineast
Willy Mullens zag hiervan het historisch belang in en
De tintelende sneeuwkristallen die, eerst bij enkelingen,
dan bij honderden en later bij duizendtallen al dwarrelend
gedurende de Kerstdagen van 1923 neervielen om het ge
heel plotseling om te tooveren van vieze vuile modder
en kale boomen in een heerlijk wit winterlandschap, zij
waren de boden van de komst van onze Wintervorst. De
donkere grijze lucht scheurt vaneen, de sterren fonkelen,
de sneeuw kraakt onder de voetstappen en plakte niet
meer, de vorst is gearriveerd, het vriest. Thermometers
worden buitengehangen en de temperatuur wordt opge
nomen 2-3-7 graden vorst. De wateren worden in boeien
geklonken. Het IJsclubbestuur wordt aan het werk gezet.
De wakkenplaatsen, dus waar de wind overwinnaar is
gebleven van de nog zacht regeerende vorst, moeten in
de allereerste plaats worden afgezet. Reeds op den eer
sten Januari wordt de baan uitgezet op het Waardje....
Wij zijn in actie. In den avond van Nieuwjaarsdag gehou
den vergadering wordt besloten om een Bondswedstrijd
te houden om het Provinciale Kampi
oenschap. Echter in de nacht van 1 op
2 januari toen het niet vroor maar er
wel liefst 30 centimeter sneeuw viel
moest er wel met alleman worden ge
arbeid en wel met 21 man. Begrijpen-
lijk stelde dit zware eischen aan onze
toch al zoo berooide kas. In een zeer
vlotte conferentie met het Gemeente
bestuur waar er door ons op werd ge
wezen dat wij steeds meer werklozen
kregen aangemeld die voor fl. 0,50 aan
het baanvegen zijn, kregen wij een
financiële steun van fl. 1000,00. Voor
lopig waren wij uit de misère. Het
personeel kon aan het werk blijven,
de werkloosheid kon bestreden blij
ven, de honger voor dien gezinnen
afgeweerd en de wedstrijd kon wor
den uitgeschreven.
Willem Kos op 'het Waartje' met officials
38
Oktober 2013
