Fotocollectie van Bommel
De toenmalige zuurkoolfabriek de Eendracht op een foto uit 1904. Op de plaats voor de fabriek werd kennelijk
later een pand gebouwd met in de gevel de aanduiding Kramer Zuurkool
Blijft de vraag wie de foto's heeft gemaakt en hoe ze in
de verzameling van Otto's grootmoeder terecht zijn
gekomen.
Familiehistorie
Grootmoeder Elise is op 11 juli 1877 in Zuid-
Scharwoude geboren als dochter van Jan van Bommel
en Elise Catharina Böttcher. Zij is de jongste van de drie
dochters die Jan en Elise krijgen en de enige die over
blijft, omdat haar zusjes vroegtijdig overlijden. Jan van
Bommel heeft zijn enig overgebleven dochter een goede
opvoeding gegeven, waarin het haar aan niets ontbrak en
zij zich veelzijdig kon ontwikkelen. Het is in de familie
een bekend feit dat Elise zeer veel fotografeerde en foto's
maakte van veel verschillende onderwerpen. Het ligt dus
in de lijn der verwachting dat de foto's die wij hebben ge
kregen ook door haar zijn gemaakt. Volledige zekerheid
is er echter niet.
Te meer omdat het gezin van Jan en Elise begin 1880 van
Zuid-Scharwoude naar Andijk verhuist, waar Jan een no
tarispraktijk begint. Dochter Elise is dan nog geen drie
jaar oud. Het lijkt niet erg waarschijnlijk dat zij in haar
korte tijd in Zuid-Scharwoude enige binding met de Lan-
gedijk zal hebben gekregen. Dat roept de vraag op waar
om zij dan toch die oude foto's van Broek op Langedijk
en Zuid-Scharwoude heeft verzameld. Zou zij, wellicht
op aanwijzing van haar vader, af en toe naar haar ge
boortedorp zijn teruggegaan om specifieke en pittoreske
aspecten ervan vast te leggen? Mogelijk.
In dit verband is de geschiedenis van haar vader Jan van
Bommel in Broek op Langedijk en Zuid-Scharwoude wel
interessant, omdat hij in beide dorpen een voorname rol
heeft gespeeld. Jan van Bommel is een zoon van Arend
van Bommel, die vanaf 1842 huisarts was in Broek op
Langedijk. Hij was de oudste uit een gezin van 9 kinderen,
allemaal jongens, van Arend van Bommel en Marga-
retha Voormolen. Jan is in 1838 in Leerdam geboren, en
als 4-jarige met het gezin naar Broek op Langedijk geko
men. In 1864 wordt hij op 26-jarige leeftijd burgemees
ter van Broek op Langedijk en in 1869 ook nog eens van
Zuid-Scharwoude. Hij blijft dat tot 1880, het jaar waarin
hij naar Andijk verhuist en daar een notarispraktijk ves
tigt. Daar overlijdt hij in 1909.
Het zou natuurlijk kunnen zijn dat de dorpen van
Langedijk een onuitwisbare indruk op Jan hebben ach
tergelaten, zodat hij zijn dochter er toe gebracht heeft om
met enige regelmaat terug te keren om ondermeer ken
merkende delen op de gevoelige plaat vast te leggen.
Onmogelijk is dat niet. Van alle broers van Jan is er een,
Willem Anthony, die in Broek op Langedijk is blijven wo
nen, de rest is weggetrokken. Daarnaast zal vader Jan in
de loop van de tijd ongetwijfeld veel kennissen in Broek
op Langedijk en Zuid-Scharwoude hebben opgedaan.
Kortom een bezoekje aan haar geboortedorp bij tijd en
wijle is niet zo onwaarschijnlijk. Gevoegd bij haar hobby
en een verklaring lijkt gevonden. Het blijft echter gissen.
32
Oktober 2013
