De brand in de Sint Maartenskerk in Oudkarspel
Gerard Zeeman Sr bij de naar beneden getakelde luidklok
Opruimen
Het opruimen van de kerk is werkelijk geweldig verlo
pen. In één week tijd was alles aan kant en dat 'alles' hield
wat in! Al het puin was voorlopig afgevoerd op het stukje
land naast het kerkhof. Het hele karwei is gedaan met be
hulp van kruiwagens en schoppen. De stemming onder
de puinruimers was uitstekend en het koffiekwartiertje in
de consistorie, elke avond rond half negen, was altijd
bar gezellig. De firma Krijgsman zorgde voor bier en
frisdranken, terwijl P.Danklof een paar pakken koffie
bracht. Na 41 jaar is het wel leuk om deze puinruimers
nog eens met name te noemen. Hier volgen ze:
P.Biersteker, P.de Boer, H.Bruin, R.Bruin, Jac. Greeuw
Pzn, P.Greeuw, A.T.Groen, N.P.Hart, J.Hink Pzn,
N.J.Klos, IJ.Klos, A.Kroon, C.Langedijk, J.Meyer, J.Meyer
Jr, St.Meyer, C.Meyer, Th.Meyer, K.Metselaar, FMoeijes,
P.Mosk, M.R.Pliester, J.Polman, J.C.Rootjes, J.Rootjes Jzn,
N.Rootjes, P.Rootjes, W.Rootjes, J.Tauber, H.Timmerman,
J.Th.Valkonet, J.Vermeulen, J.Vlug, H.Wolfswinkel,
G.Zeeman Sr, G.Zeeman Jr en D.Zeeman.
Na het puinruimen besloot men om nog één kerk
dienst te houden in wat nog over was van het gebouw.
Het werd op bijna alle fronten een succes. Velen zijn
die hele zondag in touw geweest om alles voor elkaar
te boksen. Luidsprekers in de toren hijsen, zitplaatsen creë
ren, geluidsinstallaties aanleggen, programma's drukken,
koffie zetten en kijken naar het weer. Welnu, het regende
toen alles voor elkaar was. Gelukkig kwamen de mensen
toch om vijf uur, zodat de dienst gewoon door kon gaan.
Het werd een geweldige gebeurtenis, mensen met para
plu's op ongeschaafde planken te zien zitten.
Het is niet ondenkbaar dat er na deze gebeurtenis die
maandag bij een paar mensen een lichte verkoudheid
te bespeuren geweest zal zijn. Al met al een gebeurtenis
waar Oudkarspel trots op kon zijn en die niet gauw ver
geten zou worden.
Architect en historisch onderzoek
Als architect voor de restauratie van de kerk werd, op ad
vies van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg en de
Bouw- en Restauratiecommissie in Den Haag, benoemd
de heer Joh. A. Peters uit Den Helder. Architect Peters was
een zeer kundig man die al verschillende kerken geres
taureerd en nieuw gebouwd had. Hij werkte nauw samen
met H.Janse, architect bij de Rijksdienst. Deze dienst stond
positief ten aanzien van de herbouw van de verbrande
kerk. Zij wilde, indien dat nodig mocht zijn, een beperkte
subsidie verstrekken in de kosten van de herbouw.
Nu de muren van de kerk er zo kaal en bloot bijstonden,
was de gelegenheid voor een onderzoek naar de ouder
dom van de kerk uniek. De toren was oorspronkelijk een
Romaans bouwwerk met veel 13e eeuws materiaal. Het
koor van de kerk is laat-Gotisch en het is middeleeuws,
hoewel in 1868 grondig verbouwd.
In de kerkmuren is een hoeveelheid tufsteen verwerkt,
hetgeen wijst op een zeer hoge ouderdom.
Kort na het jaar 1000, toen het na de invallen van de De
nen en Noormannen wat rustiger werd in onze streken
bouwde men namelijk kerken van tufsteen uit de Eifel.
Omstreeks 1200 begon men baksteen te gebruiken. De
aanwezigheid van tufsteen moet dus duiden op een kerk
die reeds rond het jaar 1000 op deze plaats stond. Ook
in het dakruitertje, dat 130 jaar geleden vervangen werd
door een ander, was veel tufsteen verwerkt.
Het kleine torentje lag na de brand naast de kerk
Oktober 2010
45
