ooirwoora.
verpemzingen bij de voorp
W'
Cor Oudendijk
Toeval of niet, er zijn dit jaar opvallend veel onderwerpen
die handelen in de Tweede Wereldoorlog. In het jaar dat de
bevrijding 65 jaar geleden plaatsvond, is het heel passend
om deze herinneringen te plaatsen.
De redactie is erg blij met de bijdragen van de intussen bij
na vaste historici Jaap Kroon en Arie Kaan. Jaap bracht de
oude diaconie in Zuid-Scharwoude weer tot leven en Arie
vond één van de laatste oorlogsgevallenen. Spontaan meld
den zich Jopie Oud en Rien Kort-Rentenaar met verhalen
over de oorlogsjaren. Een mooi voorbeeld van donateurs
die zelf ook graag eens een bijdrage willen leveren aan ons
blad. Wij hopen dat er onder onze donateurs meer mensen
zijn die de pen eens ter hand nemen. Onze oud-voorzitter
Wietze Dreijer zette zijn tanden in de brand van de kerk van
Oudkarspel, op aangeven en met medewerking van Gerard
Zeeman. Door een paar toevallige schenkingen van foto's
over de familie Hart kwamen we toch weer op een onver
wacht spoor van feiten en konden zo weer een stukje histo
rie tonen dat anders onbekend zou zijn gebleven.
Namens alle medewerkers en medewerksters van de
Stichting Langedijker Verleden, 't Regthuis en de Otter
plaat wens ik u erg veel lees- en kijkplezier toe.
Redactie
Een verstilde plaat van bijna 110 jaar geleden. De mensen
staan in 1902 doodstil voor de fotograaf die de 'Staase
Plaas' in Broek op Langedijk wil vereeuwigen. Zodra je
bewoog, dan werd je een wazige vlek op de foto.
De 'Staase Plaas' werd zo genoemd omdat daar de staatse
gebouwen als het raadhuis en de openbare school geves
tigd waren. Links staat de herberg of logement 'De Witte
Zwaan' van Pieter Vet. Toen de dochter van Pieter en z'n
vrouw Maartje Ruijter vijf jaar eerder trouwde, stond vader
bekend als logementhouder. Het was dus kennelijk meer
een logement dan een dorpscafé. Pieter en zijn vrouw wa
ren beiden afkomstig van Ursem. Het uithangbord toont
een sierlijke witte zwaan. Bekend is dat de zwaan symbool
was van de Lutheranen. Of dat hier ook het geval is, is on
duidelijk. Een Lutherse kerk heeft, voor zover bekend, niet
in Langedijk gestaan. De tweede vrouw
van links zou Maartje Vet-Ruijter kunnen
zijn. De man met de vork zou dan best
haar man Pieter kunnen zijn. De zevende
van links is naar verluidt Albert ten Brug-
gencate.
Linksvoor zien we de doorrijstal. In een
dergelijke stal reden paard en wagen naar
binnen, waarna het paard werd uitge
spannen. Het rijtuig hoefde niet te keren
en kon via een andere deur de stal weer
verlaten.
Het eerste huis voorbij de herberg werd
bewoond door Arie Glas Czn. Zijn huis
werd later afgebroken en in 1918 vervan
gen door het postkantoor.
Het lange huis rechts, achter de paard en
wagen, werd ook bewoond door een Glas: J.Glas, wel te
verstaan. Het was helemaal van hout gemaakt, heel ge
bruikelijk nog in die tijd.
De straatlantaarn, we zien er maar één, staat voor het raad
huis. Acht jaar na deze opname, in 1910, zou onder het be
wind van burgemeester Arie Slot Pzn een nieuw raadhuis
worden gebouwd. De deftige man met bolhoed zal zo te
zien een klerk van de gemeente zijn.
Van een foto van zo lang geleden, weten we niet alles meer.
De mensen zijn allemaal al lang heengegaan. Aan de stand
van de zon te zien, zal de fotograaf net na de middag zijn
werk hebben gedaan. Misschien denken de mannen op
de foto wel: 'Skiet nou 'rs op, kirrel, ik heb nag een zoot te
doen', hoewel we dat natuurlijk nooit zeker kunnen weten.
Deze prachtige foto voert ons weer even terug naar vroeger.
Oktober 2010
Ja, u ziet het goed: de omslag is helemaal anders gewor
den. Na vijftien jaar vonden we het tijd worden om eens
af te stappen van elk jaar dezelfde kaft van ons blad. De
tekening van wijlen Maarten Oortwijn heeft jaren dienst
gedaan, maar nu willen we elk jaar een oude foto plaatsen
op de omslag. Het is de bedoeling dat we bij de voorplaat
wat vertellen over wat er op de foto te zien is. U leest dit in
'Overpeinzingen bij de voorplaat'.