M etien mak
t
t
.ban
van
e dat bien, want
wem
Arie Kaan
warme eten op tafel komt.
Bram stuurt daarom zijn knecht Arie Kaag
om kwart voor twaalf weg met een klein
schuitje. Die kan dan op handkracht varend
met de kloet op tijd thuis zijn. Zelf zal hij met
de motorschuit wel naar huis gaan, dan kan
hij net nog even een kant frezen. Hij start de
tweewielige frees van het merk Bungartz en
houdt hem tijdens het rijden zo goed moge
lijk in zijn kracht. Met zo'n schuin aflopende
kant is het lastig om de frees op de akker te
houden. Voor je het weet glijd je weg en be
land je in de sloot.
De sloot in
En dan opeens gebeurt dat toch! Bram glijdt
de sloot in met de Bungartz die gewoon
doordraait met zijn scherpe metalen pennen.
Bram Borst, vertellend aan tafel
Er zijn van die verhalen die je maar één keer
hoeft te horen en je vergeet ze nooit meer.
Daartoe behoort ook het verhaal van tuinder
Bram Borst (geboren 1917), die tijdens zijn werk
op een akker in het Geestmerambacht bijna ver
ongelukte. Alleen door zijn wilskracht had hij
zich weten te redden. Het verhaal dat ik ooit
thuis te horen kreeg als klein jongetje, kan ik na
ruim 50 jaar nog van de 90-jarige Bram zelf te
horen krijgen.
In de herfst van 2007 interviewde ik hem en
kreeg ik een heel helder verslag van een onver
wacht en bizar ongeluk.
Nag effe gauw een kantje freze
Het is mei 1957, Bram Borst werkt met zijn
knecht Arie Kaag net voorbij de grote sloot de
Winterweg op de akker de Haverslik. Elke ak
ker heeft namelijk een naam, en zoals elke akker,
moeten ook de randen (tuinders zeggen altijd kanten) van
de Haverslik goed worden bijgehouden. Zo voorkom je
dat het lastig te bestrijden kweekgras teveel de akker zelf
op gaat groeien. Dit kan ook wel met de hand met een
wieder gedaan worden, maar de opkomende mechani
satie in de jaren '50 maakt dit werk veel gemakkelijker.
Niet met een trekker, die Bram al in 1947 aanschafte ter
wijl niemand dat nog deed in Langedijk, daar kom je niet
dicht genoeg mee bij de slootkant. Hij heeft ook een klei
ne motorische frees op twee wielen, daar kun je dit werk
veel beter en sneller mee doen en kom je wel goed dicht
bij de slootkant. Maar ja, het loopt al tegen twaalf uur en
elke tuinder spoedt zich altijd even voor twaalven naar
huis. Gewoonte is dat bij de Langedijker tuinder dan het
Voorbeeld van een frees op twee wielen, van het merk Bungartz.
Let op de pennen links onder, waarvan er eentje door Bram zijn voet sloeg.
Hij komt er met een voet onder en dwars door zijn werk
schoen heen (klompen droeg hij nooit) slaat er een pen
vast in zijn voet.
Daar ligt hij dan, in een ondiepe modderige sloot met al
lemaal kroos aan de oppervlakte en een pen van de frees
dwars door zijn voet. Ik moest mijn voet draaien om die pen
eruit te krijgen en kroop de akker op. Mijn voet was helemaal
opgezet en zat vol modder en doppieskroos, maar het gekke was
dat ik helemaal geen pijn voelde!
Ik hinkelde naar de motorschuit en zag een heel bloedspoor
achter me aan. Ik wilde wel graag dat iemand me ging helpen,
maar ja, alle tuinders waren al naar huis voor het warme eten
van 12.00 uur."
12
Oktober 2008
