Plan Barnewiel
De brug naar de Butterlaan verdween met de demping van de Voorburggracht.
Het eerste huis zou na alle werkzaamheden Lourens Bogtmanstraat 2 worden.
Het huisje ernaast is nu Voorburggracht 433.
De straatnaamgeving
In eerdere uitbreidingsplannen in Langedijk was vooral
gekozen voor vernoemingen naar het koninklijk huis. Het
was met name Jan IJff, toen nog werkzaam als gemeen
tebode, die zich sterk maakte voor een historisch verant
woorde naamgeving van de straten. Uiteindelijk werd dit
idee overgenomen en ontstonden de Kasteelstraat, de Van
Teylingenstraat, de Brederodestraat en de Regthuisstraat.
In eerste instantie bleef de bebouwing
rechts van de Butterlaan nog groten
deels bestaan. Langzamerhand ver
dwenen echter de oude behuizingen
en heden ten dage resten nog slechts
de eerste drie huizen van de Butter-
laan als even zijde van de Lourens
Bogtmanstraat.
Van de oude bebouwing van de But-
terlaan verdween het linkse gedeelte
geheel. De poterbewaarplaats aan de
linkerkant verdween voor de aanleg
van de weg.
De bebouwing
Het stratenplan werd recht toe, recht aan uitgewerkt. De
Kasteelstraat kreeg een verbinding in het verlengde van
de Middenkoogweg, die twintig jaar eerder was ontstaan
bij de verkaveling en de ontsluiting van 't Waarland.
Hiervoor moesten wel een boerderij en de smederij van
Mulder worden gesloopt.
Het kasteel stond oorspronkelijk aan
de oostzijde van de Dorpsstraat rechts
van de kerk. Het was gebouwd voor
de Heer van Oudkarspel rond 1640. In
de oorlog van 1799 werd het zodanig
beschadigd dat het tien jaar later werd
afgebroken.
Geruime tijd werd het bewoond door
de familie Van Teylingen, waarmee de
tweede straatnaam is verklaard. In het
Regthuis werd civiel recht gesproken.
De Vierschaar (rechtscollege) nam
dan plaats binnen een afgeschermd
gedeelte van de rechtszaal.
Het huidige Regthuis ontleent daar
aan haar naam en hiermee is ook de
derde straatnaam verklaard.
In rechtszaken trad de schout op als
aanklager. Lange tijd vervulde de
familie Van Brederode de taak van
schout. Het in 1954 verbrande café
'Het Huis de Brederode' ontleende
hieraan zijn naam.
De Brederodestraat is na deze uitleg
ook geen raadsel meer. In het plan
Barnewiel werd een bestaand 'eiland'
opgenomen: de Butterlaan. Deze was
bereikbaar via een voetbrug over de
Voorburggracht, rechts van het hui
dige pand 867.
Omdat in genoemd pand in 1900
de zanger Lourens Bogtman werd
geboren, werd besloten om de But-
terlaan om te dopen in Lourens
Bogtmanstraat.
Vóór de verkaveling was het Barnewiel bij het dorp breder dan nu.
De aanleg van de Kasteelstraat snoepte een stukje van het water af.
Op deze foto staat links een boerderij die gesloopt werd voor de aanleg van de Kasteel
straat. Rechts van de boerderij is net nog de smederij van Mulder te zien.
Het dak van het huis voor de kerktoren van de Allemanskerk is nu Voorburggracht
446 en wordt bewoond door de familie Duijs.
Oktober 2006
33