X
Herberg 't Huis de Brederode'
Op een pentekening uit 1736 van Cornelis Pronk staat het
oude Regthuis afgebeeld dat in 1799 zou worden verwoest
door de strijd tussen Engelsen en Fransen. Links staat een
gebouw dat niet helemaal voor een gewoon woonhuis
kan doorgaan. Tussen de deur en het raam hangt een
aankondigingsbord, iets kleiner dan dat aan de gevel van
't Regthuis. Recht daarboven lijkt een schild te hangen
dat ook op latere foto's aan de gevel van 'De Brederode'
hangt. Het stelde het kasteel van Brederode te Santpoort
voor. Op een gewassen pentekening van Jacobus Andreas
Crescent (1768/69-1819) uit juli 1814 staan herberg en
Regthuis eveneens naast elkaar afgebeeld.
Het in 1799 verwoeste en in 1808 herbouwde Regthuis
oogt vrij nieuw, maar de herberg er links naast moet vele
jaren ouder zijn. De oude kruisvensters die Pronk nog te
kende, zijn vervangen door grotere ramen.
Het schild hangt niet meer plat op het voorschot, maar
lijkt nu een uithangbord te zijn.
Uiterst links is een houten gebouwtje te zien, dat de voor
loper is van de nu (nog) bestaande kolfbaan. Het zal het
'vermaeckelijk speelhuis' uit 1717 zijn.
Tussen kolfbaan en herberg staat een houten stal met
daarboven een hooiberging. Het duidt er op dat er een
pleisterplaats was voor rijtuigen.
Van het kolven in de kolfbaan bestaan enkele foto's uit een ar
tikel in een oud tijdschrift. Opvallend waren de slierten aan de
zolder. In hetzelfde artikel wordt gesproken over 'Het Huis de
Brederode' als zijnde een veertiende eeuwse herberg. De bron
van deze bewering is vooralsnog niet achterhaald.
De tekening van Crescent uit juli 1814 met een zeer gedetailleerde weergave van de herberg.
De houten kolfbaan moet zo'n 75 jaar na het maken van
de tekening zijn vervangen door een nieuw exemplaar. In
de Zijper Courant van 1 dec. 1889 lezen we namelijk:
'De nieuwe kolfbaan van den heer G.Slotemaker te
Oudkarspel blijft bij voortduring uitstekend voldoen en
lokt nogal uit tot bezoek van heeren liefhebbers van het
echte nationale kolfspel. De voor een paar jaar geleden
opgerichte kolf sociëteit verkeert in bloeienden staat en
neemt nog steeds in ledental toe. De kolfbaan, nu ook in
gericht tot het geven van tooneel- en zanguitvoeringen,
blijkt voor dat doel ook bizonder geschikt.'
De heer F.M.Buckman uit Akersloot, zoon van de kastelein
Hein Bückmann, herinnert zich nog goed dat met kermis
de kolfbaan werd omgetoverd in een dansvloer.
De palen werden dan verwijderd en op de kolfvloer wer
den eiken delen gelegd die bewaard werden onder het
toneel. De planken zijn in de Tweede Wereldoorlog ver
stookt vanwege brandstofgebrek.
't Huis de Brederode' is jarenlang een pleisterplaats ge
weest voor reizigers. Langzamerhand ontwikkelde de lo
kaliteit zich tot de hoofdherberg van Oudkarspel.
Oktober 2005
11
