H
t H
lb em
lie
Herod
He
red
ei0
11 IS d
door Cor Oudendijk
9
UljBttif&i
Inleiding
Links naast 't Regthuis stond tot
voorjaar 1954 de herberg "'t Huis de
Brederode". Een heel oud etablisse
ment dat op oude afbeeldingen een
soort eenheid vormde met het naast
gelegen Regthuis.
Waarom heette deze uitspanning zo
en wie hebben er gewoond?
In het hierna volgende wordt ge
probeerd een zo compleet mogelijk
overzicht van deze oude herberg te
geven.
De familie Van Brederode
Het adellijk geslacht Van Brederode
is een oude familie die teruggaat tot
zo'n duizend jaar terug.
De gehele familie hier uit de doeken
doen, zou een brei aan informatie
opleveren waar niet meer uit te ko
men is. Het schijnt dat de Brederodes
afstammen van de graven van
Holland. Reinoud I, de zesde heer
van Brederode, had een jongere broer,
genaamd Walraven.
Via Dirk, een bastaardzoon van deze
Walraven, ontwikkelde zich een
aparte Brederode tak. De van oor
sprong adellijke familie huwde meer
en meer met 'gewone' burgers. Vijf
generaties na Dirk Walravensz bas
taard van Brederode treffen we in
Oudkarspel Willem Dirksz aan.
Hij voerde niet speciaal de achter
naam Brederode. Willem stond te Het kasteel 'Het huis te Brederode' in Santpoort.
boek als 'cramer tot Outcarspel'.
Van deze Willem bestaat nog de
grafzerk in de
Allemanskerk te Oudkarspel. Hier heet hij echter Willem
Dircs van Breeroo.
Hij overleed op 30 januari 1637. Het wapen op de zerk
lijkt verdacht veel op het wapen dat in de noordmuur van
't Regthuis is aangebracht.
Het kasteel Brederode
Santpoort vormde de poort tot de zandrug waarop in de
13e eeuw kasteel Brederode gebouwd werd.
De naam Brederode is vrij makkelijk te verklaren.
Het betekent in feite een uitgestrekt breed terrein waar de
bossen gerooid waren om het slot te bouwen. Er was dus
'breed gerooid'.
Het hele complex van 'Het huis te Brederode' bestond uit
drie afdelingen. Het kasteel zelf was van de voorburcht
gescheiden door een gracht met daarover een brug. De
voorburcht was weer verbonden met een buitenhof met
daarop een boerderij en stallen.
De ingang van het kasteel werd beschermd door rechts
een zware vierkante toren, de donjon. Links stond een
ronde toren. Op de andere hoeken stonden twee kleine
donjons. Hierin lijkt het kasteel sterk op bijvoorbeeld de
verdwenen Nijenburgh bij Oudorp en de Nuwedoorn bij
Eenigenburg. Het kasteel werd een paar keer belegerd en
in 1426 behoorlijk beschadigd. Later raakten grote delen
bedekt onder het stuifzand. Verdwenen is het echter niet.
Nog steeds spreekt 'de ruïne van Brederode' in Santpoort
tot de verbeelding.
Familiewapen
Bij een opschilderbeurt van 't Regthuis bleek enkele jaren
geleden dat het familiewapen in de noordmuur dezelfde
kleuren had als het oude gemeentewapen van Oudkarspel
in de oostgevel. Dit leek niet geheel correct. Navraag bij
de Hoge Raad van Adel leverde op dat de kleuren inder
daad niet klopten. Punt van discussie was om welk wa
pen het nu eigenlijk ging, dat van Van Teylingen of Van
Brederode.
Oktober 2005
9