Langedijker veldwachters.
-H- P. D. PLUISTER, 4
Broek op Lange&ijk.
Deze foto vormde de aanleiding tot het uitzoeken van de
veldwachters. Pieter Dirkmaat staat hier in het oude
gemeentehuis van Broek (vóór 1910). De jongen aan de tafel
is waarschijnlijk een Biersteker. De anderen zijn onbekend.
Het bewaken, huren van een rijtuig, reiskosten en verte
ring bedroegen f 12,45. Overigens betaalde de gemeente
Broek op Langedijk het jaar daarop nog steeds de verple
ging van genoemde Hazebeeld. We lazen al eens dat de
veldwachter de straatlantaarns opstak, maar Dirkmaat
kreeg drie rijksdaalders per jaar om ze 'te blusschen'.
Op 26 november 1911 vertrok het gezin naar Amersfoort.
Dochter Guurtje was toen inmiddels op 14-jarige leeftijd
overleden.
Roelof Nieuwenhuis gemeenteveldwachter
Uit Bloemendaal kwam in juli 1922 de gemeenteveld
wachter Roelof Nieuwenhuis. Hij bracht zijn vrouw Alei-
da Hardick mee, geboren in Enschede, en twee kinderen.
In Broek werden nog eens twee kinderen geboren. Nieu
wenhuis was nog geen 35 jaar toen hij werd aangesteld.
Reinier Cornelis van den Bosch brigadier rijksveldwacht
Brigadier Van den Bosch heeft maar kort in Broek gestaan.
Toen hij in juni 1936 werd aangesteld heeft deze veld
wachter wellicht niet kunnen vermoeden wat hem bo
ven het hoofd hing. Reinier Cornelis van den Bosch werd
geboren te Amsterdam op 4 augustus 1893. Vóór hij met
zijn vrouw Geertje de Gooijer en beide zonen naar Broek
kwam had hij in Velsen gewoond.Op een bepaalde ma
nier lag de nieuwe wetsdienaar niet zo goed bij de Broe-
kers. Door zijn nauwgezette manier van werken en het
snel uitschrijven van een bon kreeg hij al gauw de naam
een dienstklopper te zijn. Daar waar zijn voorganger met
sluitingstijd nog wel eens een oogje dichtkneep, hield Van
den Bosch vast aan het voorgeschreven tijdstip van 2 uur.
Feitelijk was deze nauwgezetheid de uiteindelijke aanlei
ding voor het Waterloo van de veldwachter.
Op 23 september 1936 was het Zuidscharwouder kermis.
Vanouds was en is dit een kermis die meer volk trekt dan
andere kermissen. Ook uit Broek kwamen diverse jonge
lui hun vertier zoeken op de kermis in de buurgemeente.
In café De Roode Leeuw ging het er gezellig aan toe, maar
bij nadering van sluitingstijd ontstond er onenigheid. Vier
jongens, drie uit Broek en één uit Warmenhuizen, zoch
ten mot met de muzikanten toen die stopten met muziek
maken. Twee werden door het groepje in elkaar geslagen.
De veldwachters Prins, Nieuwenhuis en Van den Bosch
grepen in en trachtten de orde te herstellen, wat uiteinde
lijk lukte. Toen de rust in Zuid-Scharwoude was weerge
keerd toog Van den Bosch huiswaarts en ging naar bed.
Het groepje van vier had evenwel in het hoofd om verhaal
te halen op die vervelende veldwachter.
Pieter Dirkmaat woonde aan het noordeinde van Broek,
vlak bij de dokter. Vandaar dat hij hier staat afgebeeld
bij het koetsje van de dokter.
Oktober 2004
55
