X
De boerderijen van Roskam en De Wit aan de Laanweg.
De boerderij werd toen aangeslagen voor f.18,-. Recon
struerend kunnen we stellen dat Nanning van Foreest zijn
bezit aan de Laanweg vóór 1655 overdeed aan de familie
Roskam. Of er toen al een huis stond is niet bekend. In
1680 in ieder geval wel. Dit bezit is in 1733 nog steeds in
handen van de familie Roskam. Het is tijdelijk een her
berg geweest en de brug over de ringvaart had nog niet
de naam van de familie Roskam.
Dat moet dus later zijn gebeurd. Waarom en wanneer de
Oudkarspellerbrug de naam Roskambrug kreeg, vermeldt
het archief niet. Ongebruikelijk is het niet. Er waren meer
bruggen genoemd naar een persoon, zoals de Klaas van
de Molenbrug over de ringvaart bij Broek op Langedijk en
de Maarten Kalisbrug bij Butterhuizen. In beide gevallen
werd de brug genoemd naar de eigenaar ervan. Een stuk
in het archief waaruit blijkt dat bijvoorbeeld Roskam de
brug bij de Laanweg in eigendom had, of deze had ver
nieuwd, zou de sluitende schakel zijn naar de herkomst
van de naam Roskambrug. Dat stuk heb ik echter nog niet
gevonden. Gezien de gegevens over de boerderij/herberg
aan de Laanweg is de herkomst van de naam Roskam
afkomstig van de familie met die naam, wonende in die
boerderij/herberg aan de Laanweg.
De plek waar de Roskambrug lag tussen de Spoorstraat en de Laanweg.
De stolpboerderij met in het dak het jaartal 1864 is van Jan de Wit
overlijden van Cornelis in 1841 werd zijn weduwe Marij-
tje Zwielder eigenaresse. Na haar dood in 1858 volgde een
boedelverdeling. De oudste zoon Cornelis, kastelein in
Noord-Scharwoude, erfde de herberg 'Het Bonte Paard'
met kolfbaan en stallen in Noord-Scharwoude. Dochter
Trijntje, gehuwd met Jacob Pater (1830-1877) erfde de
boerderij aan de Laanweg. Jacob behoorde tot de familie
Pater die in het begin van de negentiende eeuw veel boer
derijen in Heerhugowaard bezat. Trijntje had zogezegd
een telg uit een zeer belangrijke boerenfamilie getrouwd.
Waarschijnlijk boerden Trijntje en Jacob elders, want het
jaar erop deden zij hun erfenis al van de hand. Pieter
Stuijt, landman uit Wadway, werd eigenaar van de 'Ros-
kam-boerderij'. In 1872 werd het Dirk Schipper, landman
uit Heerhugowaard en in 1905 zijn zoon Cornelis Dirkszn.
Schipper, landman én schipper in Heerhugowaard. In
1910 kocht Jan Dirkszn. Dirkmaat, schilder in Noord-
Scharwoude, de 'Roskam-boerderij'. Dirkmaat was naast
schilder ook actief in onroerend goed. In de archieven ko
men we hem regelmatig tegen. Was hij 'strijkgeldhaalder'
en aan dit pand blijven hangen? De archieven vertellen
dit niet. Dirkmaat verkocht nog hetzelfde jaar zijn bezit
aan Peter Verburg, koopman en conservenfabrikant uit
Noord-Scharwoude. Ook
de heer Verburg deed meer
dan alleen groenten inblik
ken. Oók hij zat in het on
roerend goed. Hij kocht de
historische 'Roskam-stolp'
om deze in 1911 te slopen
en er een woningblok van
vijf huizen te bouwen. Lang
heeft zijn beleggingsobject
er niet gestaan. Deze wo
ningen werden in 1934 ge
sloopt voor de verbreding
van de Heerhugowaardse
ringvaart. Toen werd ook
de Roskambrug naar de
Spoorstraat gesloopt en
kwam er een nieuwe brug
en sluis voor terug. De
plaats van de historische
'Roskam-stolp' is tot de dag
van vandaag onbebouwd
gebleven. Tegenover de
'Roskam-boerderij' stond
een andere historische
boerderij aan de Laanweg. Niet zo oud, want in 1855 was
het nog weiland, in bezit van Aalbert Borst, broodbakker
te Oudkarspel. In 1855 ruilde hij die grond met Jan Al-
bertszn de Wit, landbouwer uit Oudkarspel. Jan zette er
een boerderij op. Deze verbrandde echter in 1864.
Hoe het verder ging met de boerderij van Pieter Roskam?
In 1790 werd de stolp verkocht aan Jan Pietersz. Panne
keet die het in 1813 van de hand deed aan Gerrit Wiers.
Die kon dat bezit niet houden en kort erop, in 1818, kwam
de Roskam-boerderij in handen van Pieter Noordstrand,
een rijke boer uit Veenhuizen die de in die tijd kapitale
boerderij aan de A.C. de Graafweg 8 in bezit had. Ook
Pieter bleef niet lang eigenaar. In 1821 ging het over naar
Jacob de Jong en in 1823 naar Pieter Frons om vervolgens
in 1840 in handen te komen van Cornelis Berkhout. Na het
Herbouw volgde. Een grotere stolp met in de dakpannen
het jaartal 1864. Jan de Wit (1822-1918) was geboren in
Broek op Langedijk en zoon van Albert de Wit en Dieu-
wertje Schoon. In 1844 trouwde hij met Aaltje Booy.
Oktober 2004
41