2003, het jaar van de (Langedijker) stolpboerderij
Op het noordeinde van Oudkarspel was nog weinig
bebouwing. Landbouwer Jan Butter had een grote stolp
in eigendom die waarschijnlijk al stamde uit de 18e eeuw.
Zoon Cornelis Butter was later eigenaar en weer later vin
den we de minderjarige kinderen Jan en Aaltje Butter.
Volgens het Kadaster werd de stolp in 1872 herbouwd.
Achtereenvolgens was de boerderij eigendom van Jan
Jacobszn Stam, Dirk Jonker Czn en als laatste de timmer
man Jacob Kroon, metselaar Pieter Kuilman en timmer
man Klaas Bruin, allen voor een derde.
De grote stolp, waar hier dakpannen worden gelegd
op het grote dak werd na een brand in 1925
gedeeltelijk als woonhuis herbouwd.
Een overblijfsel
De stolpboerderij van Jan Butter was een grote stolp. Hij
stond aan de Luizeknip aan de oostkant van de
Dorpsstraat van Oudkarspel. Op de eerste kadastrale
kaart van rond 1825 zien we het als nummer 9 in Sectie D.
Hij stond bijna tegenover de brug naar de Kroonstraat. In
1825 was er echter van een Kroonstraat nog geen sprake.
Het huis aan de Dorpsstraat 988 te Oudkarspel
vertoont nog steeds een verschil in metselwerk tussen
de oude stolpmuur en de later opgemetselde topgevel.
Een foto genomen in 2003 vanuit de zelfde richting.
Bij een brand in 1925, toen het huis werd bewoond
door Jaap Smit, ging het grootste deel van de stolp
verloren. Jan IJff herinnert zich dat hij als jochie van
acht jaar de ochtend na de brand hoorde dat Jaap
Smit in zijn onderbroek op straat vluchtte.
Dat laatste vond Jan eigenlijk nog interessanter dan
het feit dat de hele stolp was verbrand. De boerde
rij werd niet herbouwd, maar ook niet helemaal
gesloopt. Het curieuze van het geval is dat een klein
deel van de voormuur aan de linkerkant werd
gebruikt voor een nieuw huis. Op de foto is nog
duidelijk te zien dat het metselwerk van de punt
anders is dan de onderkant, wat oorspronkelijk de
muur van de stolp is geweest. Momenteel wordt het
huis bewoond door de familie R. Ameling.
6
Oktober 2003