Wat doet de naam ertoe?
niet geschut worden en varen naar het westen met de
zuurkoolfabriek van Thijs Hart aan onze rechterkant en
de Engelenburg links van ons (zie kaartje en luchtfoto).
Laansloot zou Langesloot kunnen betekenen vanwege zijn
behoorlijke lengte.
Koog of kaag is buitendijkse grond, hier dus oostelijk gelegen van
de Geestmerambachtdijk, die in Oudkarspel samenvalt met de
Dorpsstraat.
Engelenburg is wel niet genoemd naar de ook op een eiland gele
gen burcht van de pausen in Rome, zoals men vroeger dacht.
Gezien de hogere ligging t.o.v. de naastliggende weiden (o.a. de
Hartiveid, eerder het Slijk geheten) vermoed ik dat men met een
verbastering van Enkelandsburg te maken heeft. Enk of eng bete
kent n.l. bouwland en de wellicht door uitdieping van de Laan-
sloot ontstane verhoging burg) maakte niet alleen groenteteelt,
maar later ook huizenbouw mogelijk. De Hist. Atlas toont in 1907
nog geen woningen op Engelenburgons huis is kort daarna
gebouivd.
Een foto uit 1940, toen ik ook al zoiets deed:
voor onze Amersfoortse oorlogsevacué's)
De (Voor)burggracht lag in de vroege Middeleeuwen in een
frontliniepositie tegenover het water van de Rekere, dat o.a. vol
gens f.K. de Cock nog niet beteugeld was. De Voorburggracht is
dus eigenlijk 'het gegravene voor de dijk' kortweg 'de Voordijk-
sloot'.
Prof. Kernkamp neemt aan, dat de Lan-
gedijk al in de 9e eeuw een heirweg
(=legerweg) was, dus dan zou(den) de
burggracht(en) zeker zo oud zijn
(K.Zeeman) De grotere dreiging van de
in de storm van 1248 ontstane Heer-
hugowaard heeft extra-ophoging van
de oostkant van de Langedijk noodza
kelijk gemaaktdit zal vanuit de Ach
terburggracht plaats gevonden hebben.
Je kunt nu nog altijd aan de hoge of de
lage kant van de Dorpsstraat wonen.
We passeren de 'lient' (doodlopend zijslootje naar een
schuur) bij het laatste huis van Engelenburg en de iets
verder gelegen geteerde koolboet, die door mijn opa Jan
was gebouwd met autokisten van de HABO (Hollandse
Auto-Bus-Onderneming, de garage stond wat verderop
in Oudkarspel). De luchtfoto geeft een goed beeld.
In de winter ontstond in de luwte van die lange boet
steeds een wak, waar zorgzame opa bij het markeren met
strobalen eens in verzeild raakte tot afgrijzen van zijn
schaatsende kleinkinderen. De plantebaantjes en de plat-
glaskassen van mijn vader en de tussenliggende 'zak-
De Laansloot, die we opvaren
begint bij het sluisje naar de Noor
derkoog, dat de vroegere overhaal
verving in 1912. Voor de overtoom
zal er wel een spuisluisje of duiker
hebben gelegen. Daar vlakbij
stond ook de molen van Jan Hart,
die in 1902 werd afgebroken. We
moeten oppassen, dat we niet in
het vuur van ons betoog door
"skutte" roepende schippers wor
den overvaren. Wij willen echter
Luchtfoto van het noordelijke deel van Oudkarspel in de jaren '50. Op de voorgrond
de Hartfabrieken. Rechts naast het grote stuk land in het midden Engelenburg.
Op de achtergrond 't Waarland dat toen nog niet verkaveld was.
Oktober 2000
43
