Wat is er over gebleven van onze watermolens?
Een opname van waarschijiüijk molen F aan
de ringvaart van de Heerhugowaard
Molen F, de zesde aan de Oosterdijk, is eveneens afge
broken en wel in 1924. Hij stond ten zuiden van de 'kot
molen'. Waarschijnlijk hebben wij een afbeelding van
deze molen gekregen. Vastgesteld is wel dat het hier niet
om molen D en molen E gaat. Gezien de situering is het
zeer aannemelijk dat molen F hier is afgebeeld.
De zevende, ook nog steeds aan de Oosterdijk, is na blik
seminslag verbrand in 1908. Hiermee verloor het
Ambacht 'molen E'.
De achtste, molen D, die gebouwd werd in 1868, staat er
nog steeds. Het is de bekende Broeker molen, staande
nabij het Oosterdel. Lange tijd stond hij bekend als 'de
molen van Zwaantje', naar Zwaantje de Boer-Preusterink,
weduwe van Dirk de Boer. Deze 'molen D' verving in
1868 de toen verdwenen molen D aan het zuideinde van
Broek (zie hierna) en nam na 1887 ook de taak van molen
C over. De windvang was aan de Oosterdijk beter dan bij
de bebouwing op het zuideinde van Broek.
Nu volgen de negende en tiende molen, met de letters D
en C. Deze stonden, in tegenstelling met de vorige, niet
aan de Oosterdijk, maar aan het zuideinde van Broek op
Langedijk. Ze stonden aan de westzijde van de straatweg,
ongeveer bij de huidige Prinses Irenestraat. Molen D was
bekend onder de naam 'De molen van Tijmen'. Bij brand
door blikseminslag in de nacht van 18 op 19 juli 1867,
kwamen zowel molenaar Tijmen Ivangh, zijn vrouw
Guurtje Rantjes alsook hun drie kinderen om het leven.
Een gebeurtenis waar nog heel lang over is gesproken.
Het is opmerkelijk dat de molens D en C hun water loos
den door middel van een duiker onder de straatweg
door. Ook de vlakbij gelegen molen C brandde door blik
seminslag af in 1887.
De bekende en nog steeds bestaande molen D, vroeger de molen van Zwaantje
Oktober 2000
31