D e Coöperatie G eestme
TUINDERS
Vooreen goedkopere en betere bndrijfsvnêring!
ram
bac
.kt o
B
in 't Geestmerambacht!!
door Jan IJff en Cor Oudendijk
Van 1945 tot eind jaren '50 heeft er een landbouwcoöpera
tie bestaan die voluit de naam kreeg Coöp.Vereniging tot
Exploitatie van Landbouwwerktuigen "Geestmer-
ambacht" G.A.
Vanuit de notulen- en kasboeken, die aan de Stichting
Langedijker Verleden werden geschonken, is getracht
een beeld te schetsen van deze coöperatie. Daarbij is
aanvullend gebruik gemaakt van gesprekken met
vroegere medewerk(st)ers.
Hiervoor was een bedrag betaald van 9200,- met nog
200,- aan onkosten. Tuigen werden aangekocht en ver
der kon men tijdelijk vijf ploegen gebruiken uit Anna
Paulowna. Er werd een advertentie geplaatst die als volgt
luidde:
Aanleiding tot oprichting.
Direct na de 2e Wereldoorlog, dus nog in het jaar
1945, was het slecht gesteld in de grote polder
Geestmerambacht. Het zo vruchtbare land kon door
meerdere omstandigheden niet goed worden
bewerkt. Door een tekort aan paarden, die immers
door de Duitse bezetter waren gevorderd, kon het
land niet worden geploegd en geëgd.
De producten kwamen hierdoor veel te laat in de
grond. De prijzen van de grondbewerking werden
opgeschroefd en er werd veel slecht werk geleverd.
De oprichting
Zo'n toestand kon en mocht niet voortduren. Een aantal
vooruitstrevende land- en tuinbouwers uit verschillende
organisaties stak de koppen bij elkaar en vormde een
commissie. Deze had als doel een Coöperatie op te rich
ten om de bedrijfsvoering in het Geestmerambacht in
betere banen te leiden. In de eerste plaats was het bedoe
ling om de grondbewerking te verbeteren en verder lei
ding te geven bij de verbouw van de producten welke het
beste verbouwd konden worden. De eerste vergadering
had plaats op 12 december 1945 en spoedig hierna kon
den ze meedelen dat ze er in waren geslaagd om tien
paarden uit Ierland aan te kopen, uitsluitend voor het
gebruik van tuinders in het Geestmerambacht.
Snel hierna verscheen een volgende mededeling in
krant met als opschrift:
de
Vervoer van paarden (en later ook van tractoren)
vond plaats met de schuit.
30,- per dag. Ploegen met 2 paarden.
Door de commissie voor bedrijfsverbetering in
't Geestmerambacht wordt ploegwerk gevraagd.
Opgaven kunnen worden gedaan, schriftelijk of
mondeling, bij het secretariaat Dorpsstraat 393
te Broek op Langedijk.
De tuinders konden dus voor 30,- per dag hun land
laten ploegen. De ploeger zou een loon van 8,- per dag
ontvangen. Lid worden van de coöperatie kostte 100,-
inleggeld, maar dit bedrag zou worden terugbetaald bij
uittreding. Voldoende tuinders reageerden op de oproep
en zo kon op 10 april 1946 de akte van oprichting worden
opgemaakt. Tot directeur werd aangesteld de heer
H.E.Kroeze, voordien directeur van een gelijksoortige
coöperatie in Slootdorp.
Moeilijkheden.
De coöperatie zag zich al spoedig geplaatst voor grote
moeilijkheden. Zij werkte namelijk met verlies. De oor
zaak hiervan waren de hoge afschrijvingen en het geringe
coöperatiegevoel dat onder de leden leefde. Men schreef:
'De leden moeten goed beseffen dat al het materiaal waar
mee gewerkt wordt feitelijk hun eigen materiaal is en dat
de arbeiders van de coöperatie hun eigen arbeiders zijn.
Als het mogelijk is moet men zijn eigen spullen gebruiken
en niet naar iemand anders gaan. Als de paarden, de
arbeiders en het materiaal een dag stilstaan dan kost dit
geld en deze kosten drukken uiteindelijk op de bedrijven
van de leden persoonlijk.
Oktober 1999
19
Onder verwijzing naar de desbetreffende mededeling in
dit bied omtrent de „Commisuie voor Bedrgfa verbetering
In 't GeestmerambaehL" roept hel bestuur van genoemde
oonunlMie tuinders op, die genegen efln één of twee
paarden te houden, waarmode, op nader overeen te ko
men voorwaarden, bfj collega tuinders ploeg- en andere
werkzaam heden te verrichten.
Voorla roept zij op, tuinders, die over een praam of
vaartuig beschik™, waarmede die paarden naar het
land kunnen worden vervoerd.
Geeft U volledig aan deze zaak In het belang van Uzelf
en Uw collega tuinders in Uw omgeving.
Wendt U, hetzij mondeling of schriftelijk, tot eeo der
dagelijkse bestuursleden vïór 19 December «-».
HET DAGELIJKS BESTUUR:
P. FRANS, Voorzitter, Bergen (Telefoon 2281).
J. KONIJN, Secretaris-Penningmeester.
(Telefoon 508, te Broek op Langendyk).
