Het raadsel van Langedijk. Het stukje over het mogelijke ontstaan van Langedijk houdt de gemoederen wel bezig. Allereerst ontdekte de heer C.Gutter een paar stommigheidjes waar we met ons allen overheen hebben gelezen. Als er staat 'men groef vanaf de Rekere van oost naar west' dan moet dat natuurlijk zijn 'van west naar oost'. Vanzelfsprekend kwam men dan eerst bij de Zomersloot, die liep op vrijwel dezelfde plaats als nu de S3. Het verschil was dat de Zomersloot zuidwaarts afboog naarSint-Pancras. Niet de Zomersloot liep langs de Kerkmeer maar de Winterweg. Zo zie je maar weer hoe gauw je de mist in kunt gaan als redactie. Over de naam 'Kerkmeer' oppert de heer Gutter dat die komt van het dichtbij de kerk gelegen meertje. Het isallemaal mogelijk, maarwe weten het nog niet. Kort na het uitkomen van ons blad spraken wij Henk Komen, schrijver van wekelijkse stukjes in 'De Koerier'. Volgens Henk is het zonneklaar dat de drie noordelijke Langedijker dorpen zijn ontstaan vanuit een 'opkaveling' uit het westen. Broek daarentegen zou vanuit Vrone (Sint-Pancras) zijn ontstaan. Ter illustratie drukken we een kaartje van Henk Komen af, waarop de verschillende verkavelingspatronen goed zijn te zien. De heer J.Wagenaar uit Heerhugowaard maakte ons attent op het boek 'Archeo-logica' van Frans Diederik. Na het lezen hiervan komen we tot de conclusie dat Diederik ook gelooft dat langs de Winterweg een aantal nederzettingen heeft gelegen die als voorlopers van Zuid- en Noord-Scharwoude en Oudkarspel worden gezien. Ook hij noemt de Winterweg en Zomersloot oude waterlopen die later verlaten zijn om elders, meer naar het oosten een nieuwe nederzetting te stichten. Als oorzaak noemt Diederik de last van het oprukkende water van de rivier de Rekere. Voorts maakt hij melding van een schat aan archeologisch materiaal wat tijdens de verkaveling tevoorschijn kwam. Omdat dit meest uit de late 12e- en 13e eeuw afkomstig was maakt hij hieruit op dat de voorlopers van de dorpen midden in het Geestmerambacht waren gelegen. Ook Diederik plaatst Broek apart van de andere drie dorpen en noemt het dorp een 'rest-ontginning' op de grens met Vrone. Een onderscheid tussen Noord- en Zuid-Scharwoude enerzijds en Oudkarspel anderzijds wordt ook gemaakt. Oudkarspel zou vanuit Schoorl zijn ontgonnen, de andere twee vanuit Bergen. Ofschoon de huidige drie dorpen ongeveer uit dezelfde tijd moeten stammen zou Oudkarspel veel meer voorgangers gehad hebben dan de beide Scharwoudes. In het gebied ten oosten van de Winterweg zouden ertijdens de verkaveling acht zijn teruggevonden van vóór het jaar 1000. De andere dorpen kennen niet meer dan twee eerdere nederzettingen, één aan de Winterweg en één aan de Zomersloot. Otterplaat en Groenveldsweid voorde redactie). Men heeft ons gewezen op het ontbreken van een stukje verklaring over de stukken land die de naam van ons blad vormen. Niet iedereen weet hier natuurlijk het fijne van, zodat we in iedergeval hier de liggingen een paar bijzonderheden willen bespreken. Het Otterplaatje. Van onze donateur Cees Bakker uit Sint Pancras kregen wij een paar mooie foto's van het inmiddels beroemde Otterplaatje. Helaas bleek afdrukken van de kleurenfoto's teveel kwaliteits verlies op leveren, vandaar dat we een andere foto van 't Otterplaatje plaatsen. wmqiii I OU DOR r SCHC a km 't Otterplaatje vanuit het zuiden. Rechts de Twuyverweg, in de verte Smith's Chips.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Van Otterplaat tot Groenveldsweid - Langedijk | 1997 | | pagina 4