nen allemaal weer vrijgelaten.
Later zijn er 187 van hen toch
weer opgepakt en afgevoerd
naar een concentratiekamp. Van
hen is nooit meer iets vernomen.
De 60 achterblijvers zijn na de
oogst in 1941 ondergedoken bij
boeren in en rond de Wieringer-
meer. Zij hebben allen de oorlog
overleefd. Bedrijfsleider Kemme-
ren heeft op die fatale dag on
middellijk de Directie Wieringer-
meer ingelicht over het vreselijke
gebeuren in en rond het Werk
dorp. Een paar maanden later gaf
ir. Smeding de opdracht om het
merendeel van de barakken rond
het gemeenschapshuis te slopen
en het centrale gebouw vol te
zetten met strobalen en zakken
graan.
Het was namelijk bekend ge
worden dat de Duitsers samen
met Nederlandse collaborateurs,
van het bedrijf een landbouwop-
leidingsinstituut wilden maken
voor jonge Nederlandse NSB-
boeren, die dan later op de ver
overde, eindeloze akkers in de
Oekraïne zouden kunnen gaan
boeren (de zogenaamde Oost
Compagnie).
Inmiddels was er ook overleg
gaande tussen de Wieringer-
meerdirectie, de Inspecteur van
de Landbouw en de Stichting
Joodsche Arbeid. Unaniem was
men het er over eens dat het
bedrijf in Nederlandse handen
moest blijven. Het idee werd
geboren om er een proefboer-
derij van te maken voor land
bouwmechanisatie. Immers, in
de jonge Wieringermeerpolder
nam het gebruik van tractoren
en machines steeds meer toe.
Bovendien zou het beproeven
van Landbouwwerktuigen op
de grote rechte kavels gemakke
lijk kunnen worden uitgevoerd,
en de gronden rond het voor
malige Werkdorp waren van di
verse soort. Dat gaf als voordeel
dat machines op verschillende
grondsoorten beproefd konden
worden. Het proefbedrijf aan de
Nieuwesluizerweg start op 1 au
gustus 1941 en krijgt de naam
Oostwaardhoeve. Het centrale
gemeenschapsgebouw van het
Werkdorp en enkele barakken,
waaronder de smederij, blijven
dienst doen als kantoor en be
drijfsruimten van het proefbe
drijf.
De Oostwaardhoeve
De smederij van het voorma
lige Werkdorp staat leeg, maar
kan nog wel gebruikt worden.
Door de evacuatie uit Juliana-
dorp is smid Gerrit van Zoonen
op zoek naar een vervangende
bedrijfsruimte. Hij krijgt van de
directeur van het proefbedrijf
toestemming om de smederij
in gebruik te nemen. Er is ook
woonruimte voor de gezinnen.
Bij Laurens en Guus is op 3 maart
1942 hun eerste kind Gerrit Dirk
geboren in het noodhospitaal in
de oude lagere school van Julia-
nadorp.
De drie gezinnen Van Zoonen
verhuizen naar het Werkdorp.
Eerst worden in het gemeen
schapsgebouw appartementen
gebouwd waar zij de eerste tijd
kunnen wonen. De nog be
staande barakken worden arbei
derswoningen waar ook plaats is
voor onderduikers, voornamelijk
van de Rijkswerf. In december
1944 worden particulieren in de
Wieringermeer door de artsen en
geestelijkheid opgeroepen om
kinderen, vanwege de voedsel
schaarste in de grote steden, in
hun gezinnen op te nemen. Door
de directeur en het personeel
van de Oostwaardhoeve (samen
13 man) worden in totaal 14 kin
deren uit de stad opgenomen.
Guus is gastvrij en krijgt veel
aanloop, zoals zij ook op Wierin-
gen gewend was. Zij heeft kost
gangers, bereidt maaltijden en
creëert slaapplaatsen voor hon
gerige mensen uit de steden die
op voedseltochten aan de deur
komen.
Het vrijstaande woonhuis van het gezin (de verbouwde bibliotheek van het
voormalige werkdorp).
Historische Vereniging Wieringen "Op de Hoogte" 31e jaargang nr. 2 - 2019
