W1ER1NGEN,
Overzicht van het Werkdorp. Linksboven het vrijstaande
woonhuis van het gezin Van Zoonen, uiterst rechtsboven
tussen de bomen de smederij. Linksonder het Haukes-
huis, in het midden het gemeenschapshuis met de half
ronde fundering waarop barakken voor huisvesting van
de leerlingen hebben gestaan.
stichting richtte in ons land opleidingsinstituten op
met het doel om door een agrarische of ambachte
lijke opleiding de emigratiekansen van de joodse
vluchtelingen te vergroten. Bijna al deze instituten
waren uitsluitend gericht op emigratie naar Pales
tina en dus volledig zionistisch. In het Werkdorp in
de Wieringermeer emigreerde men ook naar an
dere landen.
Laurens en Guus voor het gemeentehuis op hun trouw
dag, 13 november 1941.
en 1945 een bunkerdorp dat wordt geïsoleerd van
de directe omgeving. Dit is bedoeld voor de verde
diging van vliegveld De Kooy en de Rijkswerf met
marinehaven in Den Helder. Huizen en boerderijen
die in het schootsveld liggen worden gesloopt,
langs de Schoolweg komt een spoorlijntje voor
aanvoer van bouwmaterialen en er verrijzen zware
bunkers rondom het dorp. Julianadorp wordt sper
gebied, alleen bewoners met een geldig persoons
bewijs mogen in het dorp verblijven. Er worden
huizen gevorderd voor huisvesting van Duitse sol
daten.
Het Joodse Werkdorp Nieuwesluis
In 1934 is de Wieringermeerpolder zover gecul
tiveerd dat wordt overgegaan tot de uitgifte van de
eerste boerderijen. Het eerste bedrijf, bestaande
uit ca. 58 ha. cultuurgrond met landbouwloods,
wordt al per 1 maart 1934 in pacht uitgegeven aan
de Stichting Joodsche Arbeid te Amsterdam. Deze
Op 21 maart 1933 werd het Comité voor Bijzon
dere Joodse Belangen (CBJB) opgericht. Dit comité
werd door de Nederlandse regering verantwoor
delijk gesteld voor de opvang en registratie van
joodse vluchtelingen. De voorzitter van de CBJB
professor Georg van den Berg, nam het initiatief tot
het Werkdorp. Hij overlegde met de Nederlandse
overheid en vroeg de regering om braakliggende
gronden ter beschikking te stellen, zoals aanwezig
in de pas drooggevallen Wieringermeer. Op 8 no
vember 1933 liet de regering aan het CBJB weten
dat zij wilde meewerken aan een tweejarige oplei
ding voor, bij voorkeur al in Nederland aanwezige,
joodse vluchtelingen. De overheid stelde hieraan
de volgende voorwaarden:
1. Het inzetten van zoveel mogelijk Nederlandse
werkleiders en bestuurlijk medewerkers.
2. Geen concurrentie met de Nederlandse economie
3. Een gegarandeerde financiering uit andere
bronnen dan de Nederlandse overheid
4. Een gegarandeerd vertrek van de leerlingen na
afloop van de opleiding
- 12 -
Historische Vereniging Wieringen "Op de Hoogte" 31e jaargang nr. 2 - 2019
