Bonifatius. Winfried geloofde niet zo in de duisternis van oorlog, geweld, macht, storm, donder en angst. Hij geloofde in het licht, dat kracht voortbrengt en nieuw leven. 'Licht is het leven van de mensen', zo zegt de evangelist Johannes in de Bijbel. Het gaat niet om doodmaken, het gaat om levend maken, wat immers veel moeilijker is! Winfried geloofde niet in een god die het op mensenlevens heeft voorzien. Voor hem verwees niet de eik naar het goddelijke, maar juist het zwakke en kwetsbare kind dat daar onder die boom lag, klaar om door priesters geofferd te worden aan Donar. Nog altijd is dat zo: ieder kind betekent hoop voor de toe komst. Wie één kind redt, redt een wereld, luidt een joods gezegde. Winfried stond niet toe dat de duisternis het kind greep. Bij het zien ervan moet Winfried dan ook in woede ontstoken zijn, een bijl hebben gegrepen en zich roekeloos op de machtige boom gestort. Elk gevecht met de machten van de duisternis is een hele klus, maar uiteindelijk (na een eeuwigheid zwoegen) zullen zij niet het laatste woord blijken te hebben. Uiteindelijk ligt de heilige eik ter aarde, geveld en gevloerd. Verstard wachten de omstan ders op een reactie van Donar, maar deze reageert niet. Wat zou er, als het stil blijft, voor Winfried ge makkelijker zijn geweest dan om Donar een trap na te geven en diens vereerders belachelijk te maken? Maar getuigt het van wijsheid om mensen te ver nederen en hun haat te voeden omwille van hun nederlaag? Bomen waren belangrijk voor de Saksers. Nu de eik geveld is luidt hun existentiële vraag: hoe zul len hemel en aarde dan nu met elkaar verbonden blijven? Winfried zag in dat je de mensen niet al les moest afpakken en hen met lege handen laten, alsof alles waarin ze tot dan toe hadden geloofd ineens waardeloos was geworden. Zo ga je niet met mensen om. Volgens de legende reikte hij hen daarom een bruikbaar alternatief aan: de eerste kerstboom, klein en onaanzienlijk, tot dan toe altijd in de schaduw van die grote eik. Een onverwachte manenstraal zette dit kleine boompje in een zilver witte glans. Licht Winfried moet gezegd hebben: 'Van nu af aan zal de spar uw heilige boom zijn. Hij is de boom van de vrede, want van zijn hout wor den uw woningen gemaakt, de plaatsen waar u in vrede bijeen bent. En hij is het teken van de on sterfelijkheid, want hij blijft altijd groen. En hij is de boom van het Christuskind, want zijn takken wij zen naar de hemel.' De spar als boom van de vrede: onaanzienlijk, maar verwijzend naar huizen waar mensen wonen, zonder angst voor storm, donder of oorlog - waar zij in vrede bijeen zijn. Waar men sen wonen, waar zij licht onder elkaar ontsteken, want licht is het leven van de mensen. Illustraties collectie Bob Gorter - 31 - WlERlNGEN Historische Vereniging Wieringen "Op de Hoogte" 30e jaargang nr. 4 - 2018

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Op de Hòògte - Wieringen | 2018 | | pagina 31