Sinds wanneer staat de huidige molen bij Den Oever?
Op de baard van de molen staat het jaartal 1654. In de Molendatabase wordt aangenomen dat de
huidige molen dateert van 1675. Dit is gebaseerd op een jaartal dat in één van de legeringsbalken is
ingesneden. Omdat op kaarten al sinds 1623 de molen voorkomt wordt onzeker of dit het jaartal van de
bouw van de molen is.
Foto van het jaartal 1675 in de legeringsbalk van de huidige molen.
Het jaartal in de legeringsbalk zou ook te maken kunnen hebben gehad met de tweede
Allerheiligenvloed. Een zware storm teisterde in de nacht van 4 op 5 november 1675 de kusten van
Holland. Tussen Texel en Den Helder liep de zee zeer hoog op waarbij een gedeelte van Huisduinen
werd weggeslagen. Het land tussen de Zijpepolder en Wieringen, wat onbedijkt was, werd overspoeld.
De Medemblikkerdijk kon door de dijkwerkers met grote inspanning worden verdedigd, maar bij Hoorn
brak de dijk tussen Scharwoude en Oudendijk door waardoor het water over de Zomerdijk sloeg en tot
aan Medemblik het land onder water zette. Het gebied leek op een volle zee. Het is eveneens mogelijk
dat in deze storm de voorganger van de molen De Hoop, mogelijk een standerdmolen, is omgewaaid. Na
deze storm zou de huidige molen kunnen zijn opgebouwd met restanten van de standerdmolen. Er zijn
op basis van kaarten dus drie scenario's mogelijk. De huidige molen is ouder en dateert van omstreeks
1623. Er heeft een voorganger gestaan op de plaats van de huidige molen en de huidige molen dateert
van omstreeks 1654. En tot slot is het ook mogelijk dat de huidige molen dateert van 1675. Alleen
dendrochronologisch onderzoek en meer archiefstudie zou hierover uitsluitsel kunnen geven.
Conclusie
Concluderend kunnen we stellen dat er op Wieringen naar alle waarschijnlijkheid wel standerdmolens
hebben gestaan, gezien het in 1344 toegekende windrecht. In die tijd waren achtkantige grondzeilers
nog niet uitgevonden. Waar deze hebben gestaan, is nog niet duidelijk.
Voorts tonen kaarten aan dat al in 1541 en 1623 er een molen bij De Oever stond. Het is niet aantoonbaar
dat op de plaats van de huidige molen De Hoop een standerdmolen heeft gestaan, hoewel wel twee
onderdelen van een standerdmolen in de huidige molen terug zijn te vinden.
Historische Vereniging Wieringen "Op de Hoogte" 30e jaargang nr. 2 - 2018
