Uit deze kaarten blijkt dat op de plaats van de huidige molen er in de 16e eeuw al een molen heeft
gestaan. Zeker is dat er in 1541 en 1623 - dus ruim voor 1654 - een molen heeft gestaan op de plaats van
de huidige molen. We weten echter nog niet of dit de voorganger van de huidige molen is geweest of
toch de huidige molen.
Links: Paskaart van Hen-
drick Doncker uit 1664
van het Zeegat van Texel
(kaartencollectie UvA).
Rechts: Kaart van Wie-
ringen van Pieter Goos
uit 1668.
Kennelijk heeft er omstreeks 1623 al een molen gestaan op de plaats van de huidige molen in Den Oever.
In 2015 werd bij werkzaamheden
om de molen weer maalvaardig te
maken geconstateerd dat aan het
vork van staak van het molenspil
slijtplekken zaten, die duiden op een
rechtsomdraaiende molensteen. Dit is
een aanwijzig dat deze staak uit een
standerdmolen afkomstig is geweest.
Immers in een standerdmolen wordt
het steenspil direct door het bovenwiel
aangedreven. Bovendien bleek toen
voor de ingang van de molen een
oude halve molensteen te liggen met
een rechtsdraaiend scherpsel. Dit zijn
twee belangrijke aanwijzingen dat
Was de voorganger een standerdmolen?
Op een oude kaart uit 1670 staat een molentje getekend dat erg lijkt op een standerdmolen. Het
heeft een driehoekige voet en een hoge molenkast. Het kwam in die tijd vaker voor dat molens als een
soort standerdmolen werden afgebeeld; dat was voor de cartografen uit die tijd het bekende beeld voor
een korenmolen. Je ziet ook dat de in 1623 getekende molen van Huisduinen in figuur 1 lijkt op een
standerdmolen, terwijl deze in 1570 al weggespoeld was en vervangen door een grondzeiler op een
andere plek. Kaarten werden in die tijd ook vaak gereproduceerd; het kan dus zijn dat een kaart van een
eerdere datum is gereproduceerd en
een later jaartal heeft gekregen.
De vork van het staak van het linker steenspil met slijtplekken.
Historische Vereniging Wieringen "Op de Hoogte" 30e jaargang nr. 2 - 2018
