Et zwarte farreken van Piet Kooij
door Dirk Lont Pzn.
Piet Kooij had een engdeboerderij an de Hoelm
en deer stinge een hóóp boete, verskoaiende boe
te ware leeg en deer mochte wij as kiendere den in
speule. Ik waar vriend mit Piet sien kleinzeun Nico.
Et waar in et leste jaar van de oorlog dat op een
saterdag Nico bij me kwam in sei: "Ga je mee naar
opa te speule." Nou dat wou ik grèèg, want Piet
waar abboneerd op een krant mit een stripverhaal
van kapitein Rob, en dat waar verlegene spannend.
We zate efkes bij tafel en doe seit Nico: "Opa wat
ruukt et hier raar" "Ja", seit Piet, "ik heaw guster een
uutviending dèèn, ik ken nou sellef oierekoele
make, ik zal et je zien litte" Hij ging naar buten
en kwam mit een pantje, weer ie altied erepele in
kookte, deer lage vier rongde zwarte bolletjes in
zó gróót as oaierekoele. "Ja", seit Piet, "ik zou guster
erepele koke maar ben doe an slèèp voalen, en dut
is et resultaat"
Piet kon mooi vertelle, en sei: "Ik ben van de
week twie keer jarig weest. Ik ben altied twie keer
jarig en dat komt zó: ik ben geboren op dingesdag
27 april, mien vader waar doe op zee te fisken en
kwam vrijdes weer tuus in ging saterdag naar et
gemeentehüüs om mij an te geven. Dat waar doe
die tijd ók saterdes open. Hij sei teugen de amte-
naar: "Ik kom de geboorte van een zeun angeve"
"Wat is de naam van je zeun vroeg ie. "Piet", zei
mien vader. "En wanneer is ie geboren?" "Nou", seit
mien vader, "ik mïën van woenesdag" "O", seit de
amtenaar, "dat is den op woenesdag 28 april" Doe
vader tuus kwam, fraagt hij an moeder: Wanneer
is dat jongetje geboren?" "Nou", seit moeder,"op
dingesdag" "Nou", seit vader, "ik heaw op et ge-
meentehuus seit van woenesdag" En sódoende
ben ik twie keer jarig.
We mogte altied in de lege engdeboete speule,
maar in ïën boet, die messelt waar van stïëne, deer
mogte we nooit inkomme, en die zat den ók op
slot. Ik seag teugen Nico: "Wat sit deer in die boet
en weerom sit die op slot?" Nico seit:"Deer mag ik
niet over prate, want dat is geheim" Een paar weke
later seag ik teugen Nico: "Ik weet wat deer in die
boet sit" "Nou, wat den", seit Nico. "Nou, een farre
ken", seag ik, "dat ken ik ruuke, want dat ruukt net
só as bij Jaap van de hóógte en die het farrekes"
"Ja", seit Nico, "dat is zó, maar ik mag deer niet
over prate, want dut is een zwart farreken" Een
póóske later in de grote vekansie ware we mit
nag wat jonges ók deer an et speule en dede we
wegkrupertje en ik most teugen de stïënen boet
staan en den krope die aare jonges weg. Ik most
den tot honderd telle en den most ik zoeke. Doe ik
deer sting, had ik sien dat de deur van de boet niet
op slot waar, en effen van te voeren waar Piet op
de fiets fort gaan om nieuwe hölleste te kópe bij
Gert van Neeltje Pool an de Haukes. Ik docht nou
wil ik dat zwarte farreken sien, dat ik doen de deur
open en wat sien ik: een gewoon rós farreken. Later
ben ik an de weet kommen wat een zwart farreken
waar.
Een paar maande later in november, Piet waar an
et farrekeshok skóón te skrobben. Die vloer had ie
zellef stort. Dat waar niet zó ienvoudig weest, want
in de oorlog waar der weinig te kóóp. Hij had toch
nag wat cement op de kop weten te tikken, beto-
nieser waar der helegaar niet, maar deer had ie wat
harmoeniekagaas voer gebruukt, Piet Mostert had
ie zangd litte brenge van et Lutjestrangd, en zó had
ie toch een sterreke vloer. Maar nou zate der rotte
onger de vloer en deer waar Piet niet blijd mee,
maar deer had Piet wel een oplossing foer. Hei seit
teugen ongs: "Jullie moste efkes een boeskip foer
me doen. Jullie moete efkes naar Piet Luijt gaan om
een hallef pongd carbid in den seag je maar dat et
foer mij is omdat ik last heaw van rotte" Wij wiste
vansellef niet wat de bedoeling waar, maar Piet
wist dat wel.
Hij deed de carbid in dat rottehol en gooide
deer een emmer water op, gooide dat gat dicht
mit grongd en deed deer een dikke stien op. "Zó",
seit Piet, "nou achteruut den zalle we kieke wat der
beurt" Gelukkig stinge we puur een endje achter
uut want inïënen een vreselijke dreun en de deur
van et farrekeshok vloog open en de betonvloer
waar helegaar an diggele.
Dat beleefde we allegaar bij Piet Kooij de
engdeboer.
- 14 -
Historische Vereniging Wieringen "Op de Hoogte" 29e jaargang nr. 4 - 2017
