Zeventig jaar bevrijd
door Bob Gorter
Dit jaar, op 5 mei 2015,
herdenken we het feit dat
Nederland zeventig jaar ge
leden werd bevrijd. Op die
datum gaven de Duitse troe
pen in Nederland zich over.
Vanaf acht uur 's morgen gold
er een wapenstilstand. Niet
dat alle delen van Nederland
toen al vrij waren, want op
Texel was er een opstand van
Georgische soldaten, met
veel slachtoffers en schade.
Pas op 20 mei werd Texel be
vrijd. Voor Schiermonnikoog
zou het nog tot 11 juni duren
voordat er geallieerde troe
pen op het eiland kwamen.
De bevolking hoorde en las
alleen Duitse propaganda.
Er waren tal van illegale
krantjes die probeerden zo
goed als mogelijk was neu
traal nieuws te brengen. Dat
was streng verboden, even
als het luisteren naar Radio
Oranje uit Londen. Alle radio
toestellen moesten worden
ingeleverd. Een mogelijkheid
om aan 'ongekleurd' nieuws
te komen was het lezen van
De Vliegende Hollander, een
krant die de geallieerde lucht
macht boven Nederland uit
strooide. Het laatste nummer
verscheen op 10 mei 1945. Er
stond achterop: 'Niet bewa
ren, doorgeven', zodat zoveel
mogelijk mensen kennis kon
den nemen van de inhoud.
Op het bezit van zo'n krantje
stonden zware straffen. Dit
gold ook voor het in bezit
hebben en het lezen van uit
gaven van de illegale pers.
D U ITS CH LAND CAPITULEERT
Bevrijding
De bevrijding van Neder
land begon op 14 september
1944, toen Maastricht bevrijd
werd. Op 17 september volg
den de luchtlandingen van Brit
ten bij Arnhem en Amerikanen
bij Nijmegen. Zoals bekend is
de landing bij Arnhem mislukt,
maar de Amerikaanse luchtlan
dingstroepen, later aangevuld
met onder meer Engelse land
troepen, bij Nijmegen hebben
er voor gezorgd dat de stad
en omgeving vrij werden van
Duitse soldaten. Er werd van
uit Noord-Brabant een corridor
gevormd. Ik woonde toen in
een dorpje in de gemeente Nij
megen. Wij waren dus al vrij in
september 1944. Dat 'vrij' was
wel erg beperkt: de Duitsers
waren weg, maar er was nog
vijfmaanden lang oorlog en er
waren beschietingen en lucht
gevechten, want de Duitsers
probeerden steeds gebied te
rug te veroveren. Vijf maanden
lang zaten er meer dan vijfhon
derd Engelse soldaten in ons
kleine dorp. Wel was een groot
deel van Zuid-Nederland vrij in
december 1944. In april 1945
werd een aanval ingezet die
zou leiden tot de geleidelijke
bevrijding van heel Nederland.
De Duitstalige krant 'Deutsche
Zeitung in den Niederlanden'
verscheen nog op 5 mei 1945
met een uitgave waarin stond
dat er niets van waar was dat
de Duitsers zich hadden over
gegeven en dat er een wapen
stilstand zou zijn. De mensen
Winter 1944-1945. Sneeuw. De schrijver van dit artikel als vijfjarige jongen
bij een Engelse officier van de Polar Bears, die in het dorp waren gelegerd.
Van links naar rechts Bob Gorter, Engelse officier, jongen daar achter onbe
kend en mijn broer Egbert. Op de achtergrond nog een jongen op klompen
in een korte broek, (foto archief Bob Gorter)
DB VLIEGENDE HOLLANDER
Historische Vereniging Wieringen "Opde Hoogte" 27e jaargang nr. 2 - 2015