OMMELANDER COURANT
- I rJ
/- i -/°or
Toelichting:
Burgersociëteit (1795)
In januari 1795 trokken de Fran
sen ons land binnen. Begin februari
waren de eerste Franse troepen in
Leeuwarden. Zij werden vergezeld
van Friese patriotten die na een
mislukte staatsgreep in 1787 naar
Frankrijk waren gevlucht. In veel
plaatsen was het feest. Groot was
de haat tegen de oude machtheb
bers. Zij werden verdreven uit het
provinciaal en plaatselijk bestuur.
Vooral de adel moest het ontgel
den. Flun huizen werden geplun
derd en adellijke wapenborden in
kerken en gebouwen werden ver
nield. In plaats van de adel waren
het nu de "representanten" van
het volk (de burgerij) die de dienst
uit maakten in het bestuur. In veel
plaatsen werden sociëteiten op
gericht waar patriotisch gezinde
burgers bijeen kwamen om te dis
cussieren over de idealen van de
Franse revolutie. (Informatie van
Tresoor Leeuwarden)
Schoolmeester Jan Wijn op
Wieringen was dus niet prinsgezind
(geen 'Oranjeklant'), maar patriot
tisch. Dat blijkt uit ook uit de ver
melding bij de datum: 'Het eerste
jaar der Bataafse Vrijheid'.
Groninger Courant van
27 april 1796:
Op heden is overleden, nnn een Bedlegering van a da
gen, onz.e beminde Moeder A. WTERSMA Wechv. van
R. df. COC-K. in leven I'rcdikanr te Pictersbvnrenin den
Ouderdom van circa 63 Jaren; geven door dezen daar vari
aan alle Vrienden en Bekenden kennis, met verzoek om van
Conduleantie brieven verl'choond ie olyven.
Oostehland Wieringen E. d i: COC K.
den 20 April 1796. mede nit naam myner
Broeder en Susters.
Een van de vroegste overlijdens
advertenties. De opsteller van deze
advertentie stelt condoleancebrie
ven niet op prijs.
"Op heden is overleden, aan
een bedlegering van 2 dagen, onze
beminde Moeder A. WIERSMA
Wedw. van R. de COCK in leven
Predikant te Pietersburen, in den
Ouderdom van circa 63 Jaren: ge
ven door dezen daar van aan alle
Vrienden en Bekenden kennis, met
verzoek om van Condoleantie brie
ven verschoond te blijven.
Oosterland a Wieringen den
20 April 1796. E. de Cock mede uit
naam mijner Broeder en Susters."
De Bataafsche Leeuwarder Cou
rant van 19 september 1799:
Tijdens de Franse bezetting
volgde een inval van het Engelse
en Russische leger. Zie ook Op de
Hoogte 2013-4.
"BEKENDMAKING
Wij, Henry Motz, Commissa
ris-Generaal der Engelsche legers
onder Excellentie den heer Ralph
Abercrombie, enzovoorts"
Aan alle bestuurders van ste
den en dorpen werd het volgende
medegedeeld: Alle benodigdheden
voor het Engelse leger moesten
zonder uitstel worden geleverd.
Ommelander Courant van vrijdag
15 november 1799
De invasie van, was een expedi
tie door Britse en Russische troepen
oorlog tegen Frankrijk. De gevolgen
van de oorlog (de inval van de En
gelsen en Russen in Noord-Flolland
van 27 augustus tot 19 november
1799) zijn ook
op Wieringen
merkbaar. Een
gedeelte uit een
artikel over de
toestand op 9
november 1799,
na het vertrek
van "de wederzijdse troepen".
"Die verga
dering zal een-
en bijna onover
komelijke zee
van werkzaam
heden vinden.
Men weet, dat met het eindigen
van den Oorlog, deszelfs rampen
niet eindigen en dat de naweën
allerverschrikkelijkst zijn. Verschei
dene uitgeroofde plaatsen vergaan
bijna van kommer en gebrek. Daar,
waar de Vijand zig nog bevindt,
plundert hij nog meer dan ooit uit
nijpenden nood, gelijk tevoren uit
euvelmoed. Het Departementaal
Bestuur heeft zig reeds, op het
aanhoudend smeeken om toevoer,
verplicht gezien; aan de Munici-
paliteit van Medemblik, onder ze
kere voorwaarden en voorzorgen;
wier heilige nakoming men aan die
braave lieden veilig vertrouwen
kan, toetestaan, consent te verlee-
nen tot het vervoeren van levens
middelen naar de Eilanden Texel
en Wieringen, als mede naar de
Dorpen Kolhorn en Barsingerhorn;
zo men anderszins niet eerstdaags
de droevige tijding wil hooren, dat
de ongelukkige ingezetenen van
honger omkwamen. En dit is slegts
de eerste dringende behoefte; on
telbaar, onherstelbaar misschien,
zijn de anderen, die eene deerlijk
geteisterde Landstreek eene spoe
dige voorziening vorderen."
Ao. 1799, Ko' 92'
GELYKHEID - VRYHEID - BROEDERSCHAP.
l'rydag den 15 November.
het v Y F D K JAAR. DER BATAAFSCHE VRÏHSiD.
Historische Vereniging Wieringen "Op de Hoogte" 26e jaargang nr. 4 - 2014
-30-