w
Jan Jongkind, onderwijzer op Stroe
Jan Jongkind werd geboren op 17 december 1784 te Koedijk. Hij was de oudste zoon
van Pieter Jongkind, van beroep onderwijzer, en Grietje Rus. Jan was, evenals zijn va
der, 'onderwijzer der jeugd'. Hij trouwt op 12 oktober 1810 in zijn toenmalige woon
plaats Akersloot met de van Wieringen afkomstige Trijntje Kaan. Het echtpaar wil
zich op Wieringen vestigen, Jan solliciteert er naar de functie van onderwijzer. Op het
eiland treft hij vijf scholen aan: in Hippolytushoef, Den Oever, Oosterland, Stroe en
Westerland. Deze scholen tellen samen ongeveer driehonderd leerlingen. Jan wordt
in 1810 benoemd aan de school op Stroe, waar hij de enige onderwijzer is.
SCHOOLBERIGTEN
Wijnmaand i8io.
HOLLANDS Noordelijk gedeelte.
I. Distr. A. NUMAN.
IK RINGEN. Door het vertrek der beide
Onderwijzers, jacobus bluer bi bk, naar Marken
Binnen, en jakob vak ki.keff, naar Schellink*
houtzijn de twee Schotendie van Stroeen
den Octicr vacant geworden. In de waarneming
van die aan Stroe is provifioneel voorzien
door de aauftelling van jan jongkind voorzien
nwt ecne Acte van den derden rang, welke voor
heen met zeer veel lof' en de beste gevolgendea
ondergdchiktcn Schooldienst aan den Oever li ad
waargenomen. Wy hopen en verwachten ook
dat liet Gemeente - beftuur des Eilaudsin het
begeven van de Sehopl aan den Oever zeer fpoc-
digen naar de wet voortgang x*I maken.
SCHOOLBERIGTEN.
DE ZUIDERZEE
LiOLi.wum.j iiiiA.
IV. Distr. A. KL'MAN.
STROE, op Wieringen. Uier is thans als
vast hukrwijziT aangeitekl jan jongkind.
*J~4jaar
DOOR TINY
HOOGSCH AG EN-METSELAAR
Handtekening van Jan Jongkind
Het huwelijk van Jan en Trijntje
blijft kinderloos. Trijntje overlijdt
op 4 december 1821 op 39-jarige
leeftijd. Na de dood van Trijntje
trouwt Jan op 3 november 1822
te Wieringen met Maria Cornelia
Fromon, dienstbode, oud 23 jaar,
geboren te 's-Gravenhage. Uit dit
huwelijk worden drie kinderen ge
boren: Maria (1823), Pieter (1826)
en Jan (1831). Zij worden geboren
op het adres Stroe, achter in 't
Smal, no. 33. Maria en Pieter blij
ven ongehuwd, jongste zoon Jan
Jan Jongkind krijgt een tijdelijke aanstelling aan de
school van Stroe
is degene die
het geslacht op
Wieringen heeft
voortgezet.
Jan senior
geeft les op
het schooltje
bij het kerkhof
op Stroe. Het
bestaat uit een aanbouw aan een
boerderij waarvan de boer er vroe
ger ook les gaf. De inspecteur van
het onderwijs bezoekt de school en
maakt het volgende verslag:
'De eerste
school die wij
bezochten, was
in het armelijk
gehucht Stroe.
De school zag er
ook vrij onaan
zienlijk uit. Eene
bijna vierkante
kamer, drie hee-
le, veel te bree-
de tafels, waar
van de banken
op veel te ver
ren afstand
stonden, en vier
banken zonder
lessenaars, wa
ren de school-
meubelen.
1812, Jan Jongkind wordt in vaste dienst benoemd aan de
school van Stroe
Voorts stonden er een handwa
gen, een juk en ander boerenge
reedschap en was er verder alles
even slordig. Met het onderwijs
was het niet beter gesteld: de be
jaarde schoolmeester Jongkind liet
ieder kind afzonderlijk voor zijn
lessenaar komen en op den ouden
trant spellen d-e, de, lee, Ie, lez-e-
n, zen, lezen; het overige was niet
beter. Er waren 29 kinderen ter
school. Het inkomen van den on
derwijzer is gering en uit dien hoof
de zal het moeijelijk zijn een goed
onderwijzer te bekomen.'
De betreffende inspecteur stelt
vast dat de beloning van de onder
wijzer slecht is en dat de onder
wijzer dus gedwongen is om zijn
salaris aan te vullen door het uit
oefenen van nevenactiviteiten. Dit
wordt in dit geval bevestigd omdat
bekend is dat Jan over het eiland
trok als schoenmaker. De overle
vering wil dat hij op zijn tochten,
behalve een schoenlepel, ook een
Historische Vereniging Wieringen "Op de Hoogte" 26e jaargang nr. 4 - 2014
