rr^r^.
c/x
m 5 -l
Wieringen en de eerste wereldoorlog
(1914-1918)
-stéL1
Inleiding
Dit jaar is het honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog begon. De Eerste We
reldoorlog? Dat raakte Wieringen toch niet, want Nederland was toen toch neutraal?
Dat is zeker zo, maar neutraal blijven te midden van oorlogvoerende landen is echt
niet zonder gevolgen, ook niet voor het toenmalige eiland Wieringen. In 1914 brak
er een oorlog uit die terecht wereldoorlog werd genoemd. In dit artikel wordt daar
niet verder op ingegaan. Nederland mobiliseert op 1 augustus 1914 zijn strijdkrach
ten om de neutraliteit te verdedigen. Het veldleger telt 59.000 man. In totaal brengt
Nederland 200.000 man bij de verschillende strijdmachtonderdelen onder. Naarmate
de oorlog langer duurde kwam er steeds meer gebrek aan allerlei zaken. De Duitsers
hadden over de hele grens met België, van Aken tot de Noordzee, een onder 2000 volt
spanning staand hek gebouwd, dat ook doden heeft gekost. Reizen naar het buiten
land in die tijd was heel moeilijk. Een goed voorbeeld hiervan is mijn grootvader, die
op het Nederlandse consulaat in Kleef werkte. Hij woonde met zijn gezin ook in Kleef.
In 1916 verhuisden zij naar Nijmegen. Elke dag moest hij toen de grens oversteken
tussen het neutrale Nederland en het land in oorlog Duitsland.
X
iitiüerlicli Deutsche Passstelle.
}:Uh.
'S
- 10 -
DOOR BOB GORTER
v. J.-Nr.
li.di.-Tarit Nr J7A: it M. - l.dO Fl.
iissscolle in Arulielm.
■Cirrn/..''.vltcIH'i. den
Oesehi'n in der Kaisnrlicli UeiM.rhi'ii
Uirsor r»B.I»iw,hjiirl MOT l'ibenwtiroit
Ort.in - "f- -V?.
en derÖjeirtiitT
Miw «ff'iwr'in.-i i
r-J" ,.>ilmih imr In VerbindUttK mit
i iiMürfevh?» 1 mit lil.HÜ,-arte.
Sulanw i'm! linirlil.'ilHiarie gilltii» isl. bedari es keinur Cnieuerung
Si. lil
►rhaiVUt* u rui wr ïtesdiMtigiiiitj rn
l'jiiii t*isu ortRpo I i z«i Ir fï e Jle lil huk in
lipti'i'foii amlrrer als ki<*r
uiul in I lurch la Qkarte genannter Orte ixlor 0^«nd«n bei
Ötii'ale verholen. A
ë.cS-r-C
Ari}i-:« iin, Uea...LX-'-— -W-191
Mud ml I- Nummer
c?iil 1".!
-• ni i liGr'ï'matJfl»
1 ic;.^ Z Kr. /AT..
fr. -
ct;
O ave, üü.T-
trAl
Toen de oorlog voorbij was (Duitsland had die verloren)
moesten de geallieerde autoriteiten toestemming geven
voor het dagelijks heen en weer reizen via Beek
(bij Nijmegen).
Op het eerste ronde stempel staat
"geallieerde bezettingslegers."
Bij dit paspoortstempel van het Duitse Consulaat in Arnhem
hoorde nog een "Ausweis", een doorlaatkaart en dagelijks een
stempel zoals er één onder staat. Dit stempel is van 4 oktober
1918, toen de oorlog zijn einde naderde.
Historische Vereniging Wieringen "Op de Hóögte" 26e jaargang nr. 3 - 2014