Wieringen, september 1799
Engelse militairen op Wieringen
Op 27 augustus 1799 vielen grote aantallen Engelse en Russische troepen, 24000 man,
Noord-Holland binnen, in een mislukte poging de Franse bezetter te verjagen. Ook
het eiland Wieringen heeft hier mee te maken gehad, getuige het volgende relaas:
wij niet, doch zeker is het, dat hij
dubbel heeft gekeken, toen hij
boven Oosterland voer. Nimmer
toch heeft de pastorie, waar de ex-
kroonprins verblijft, aan een kie
zelpaadje gestaan, nimmer heeft
het gebouw een rood dak gehad,
nooit een simpel bleekveldje voor
het huis. Om kort te gaan, aan de
beschrijving af te leiden hebben de
heeren vliegers zich vergast met
het oog blind te turen op het woon
huis van den landbouwer, den heer
Maars en in hun verbeeldingsijver
hebben zij den ex-kroonprins in het
portaal erbij gefantaseerd.... óf het
kan ook zijn, dat de correspondent
niets heeft gezien en languit in den
gondel lag evenals de fotograaf,
met steeds maar op klompen dan
sende Wieringers voor oogen.
Op Mumtkg, tien tweeden September, ver
voegde zich een Engelsch Officier bij de JVIu-
jliclpalUcu van het Eiland IVUringcn^ met last
om eenhonderd cn tagtig paarden en hajf zoo
voel tuigen en manfehappen in requificie te
ftellcn. Men gaf de onmogelijkheid te ken
nen, om daaraan te kunnen voldoen, zoo om
dat een diergelijk getal paarden op het eiland
niet gevonden wierd, als om dat dc landbou
wer de voorhanden zijnde noodig had toe hef
inzamelen van den oogstdan te vergeefs. Var\
dc hondcrdctitwintig voorhanden zijnde paar-
"Op Maandag den tweeden
September (1799, B.G.), vervoeg
de zich een Engelsch Officier bij
de Municipaliteitl) van het eiland
Wieringen, met last om eenhon
derd en tagtig paarden en half zoo
veel tuigen en manschappen in re
quisite te stellen. Men gaf de on
mogelijkheid te kennen, om daar
aan te kunnen voldoen, zoo omdat
een diergelijk getal paarden op het
eiland niet gevonden wierd, als om
dat de landbouwer de voorhanden
zijnde noodig had tot het inzame
len van de oogst; dan te vergeefs.
Van de honderdtwintig voorhan
den zijnde paarden moesten er vie
renzestig stuks geleverd worden,
den moes ren 'er vierenzestig ftuks geleverd
worden met tweeendertig cuigcn en vier
endertig man uit de bloem van dc jongcling-
fchap, onder bedreiging van geweld, indien
hieraan niet voldaan wierd. Ook wierd op las:
van dezen Oflicier een bekendmaking van den
Kommisfaris-Generaal motz afgekondigd, be
trekkelijk vorder te docne lcverantien van be
hoeften. Dc Municipaliceic liec dc vlag op den
toren zetten, niet uit partijfchap (zoo als zij
zeide), maar enkel tot gcrustftelJing harer in
gezetenen, die zich in grootc ongelegenheden
bevonden door het gedrag der Engelfche Offi-
met tweeëndertig tuigen en vier
endertig man uit de bloem der jon
gelingschap, onder bedreiging van
geweld, indien hieraan niet vol
daan wierd. Ook wierd op last van
dezen Officier een bekendmaking
van den Kommissaris-Generaal
MOTZ afgekondigd, betrekkelijk
verder te doene leverantiën van
behoeften.2) De Municipaliteit liet
de vlag3) op den toren zetten, niet
uit partijschap (zoo als zij zeide),
maar enkel tot geruststelling harer
ingezetenen, die zich in groote on
gelegenheden bevonden door het
gedrag der Engelsche Officieren en
Matrozen, welke aldaar met Cha-
loppen4) aan de wal kwamen."
1) Municipaliteit gemeentebestuur
2) Betreft het leveren van "brood,
meel, granen, haver, hooi, stroo,
brandstoffen, en de noodige be
hoeften voor de hospitalen, tegen
betaling van een redelijke prijs,
te doen op het hoofd-kwartier op
vertoning van kwitantien; als mede
betrekkelijk de middelen, om al
deze goederen te kunnen vervoe
ren."
3) De oude Prinsenvlag, oranje, blanje
bleu, of de oranje vlag, die verbo
den waren door de Franse bezetter
4) Chaloppen sloepen
Uit:
Geschiedenis der landing van het
Engelsch-Russische leger in Noord
Holland etc. door L.C. Vonk, Haarlem,
Francois Bohn, 1801 (Archief Histori
sche Vereniging Wieringen, Wi 40 en
Wi 40a), deel 1, bladzijden 105 en 106
Er werden toen twee vormen van de letter S gebruikt. De eerste is gelijk aan
onze s, maar de tweede lijkt erg op een f. Dit heeft vaak aanleiding gegeven tot
misverstanden bij latere lezers.
Historische Vereniging Wieringen c "Op de Hoogte" 5 25e jaargang nr. 4 - 2013