- 10 -
bevelhebber. Door een tweetal gaten liep de pol
der in ruim twee etmalen vol. De bevolking be
stond uit ongeveer 8.000 zielen, inclusief de vele
evacués, onderduikers en kinderen uit de grote
steden.
In de Hongerwinter werden vanaf december
1944 tot de bevrijding ongeveer 50.000 kinderen
uit de grote steden naar het noorden en oosten
uitgezonden. Het was de bedoeling dat de on
dervoede kinderen bij gastgezinnen op krachten
zouden komen en weer een gezond gewicht zou
den krijgen. De hulpactie werd opgezet door Het
Interkerkelijk Overleg, een organisatie ontstaan
uit een samenwerkingsverband tussen verschil
lende kerken. De kinderen werden voor een half
jaar bij een pleeggezin geplaatst. Deze 8.000 in
woners zijn naar alle zijden de polder gevlucht en
hebben zich over een 25-tal gemeenten in West
Friesland en de Kop van Noord Holland ver
spreid, 134 gezinnen vluchtten naar Wieringen.
Het spreekt vanzelf dat hun huisvesting vooral in
het begin grote moeilijkheden gaf. Vele gezinnen
moesten zich tevreden stellen met een gedeelte
van een schuur of stal, kippen- of varkenshok
ken, poterbewaarplaatsen et cetera. Een klein
deel trok naar familie elders in het land, maar in
hoofdzaak bleef men rond de polder zwermen.
Van de bedrijfsinventaris, de inboedel en het
huisraad van de inwoners is heel veel verloren
gegaan. De schade die het water aan de in de
polder staande gebouwen toebracht was enorm.
Het water stond gemiddeld 3,75 meter hoog. De
drie dorpen werden grotendeels veranderd in
puinhopen.
De brug over het Wieringerrandkanaal bij de
poldersteiger in de Polder Waard Nieuwland
werd ook door de Duitsers verwoest. Deze brug
was de hoofdverbinding voor de boeren naar de
Wieringermeer. Daarnaast waren er nog drie
houten bruggen voor fietsers en voetgangers die
ook werden opgeblazen: bij Westerklief, het ge-
maaltje van Kobus Mulder en bij de molen aan
de Kaap weg. Alleen de brug bij het gemaaltje
(het witte bruggetje) is in meer westelijke rich
ting herbouwd.
Om de beide gaten wordt in het IJsselmeer een
nieuwe dijk van 700 meter lengte gelegd. De bei
de gemalen zijn intact gebleven. Met behulp van
elf hulppompen wordt de polder voor de tweede
keer drooggemalen. Op 11 december 1945 wordt
het beoogde peil bereikt.
Het zoete water van het IJsselmeer heeft aan de
gronden geen schade toegebracht. Ook blijkt de
drainage nog goed te functioneren en zijn de
kavelsloten, wegen en bruggen nagenoeg overal
intact gebleven. In het voorjaar van 1946 begin
nen de landbouwers vanuit het randgebied het
land te bewerken en in
te zaaien. Ze worden
later ondergebracht in
Zweedse noodwonin
gen. Ondanks de moei
lijke omstandigheden
geeft de Wieringermeer
in 1946 al weer een
vrijwel normale oogst.
Ook de van Wieringen
afkomstige boeren ke
ren van hun evacuatie
adres terug naar hun
bedrijf.
Opgeblazen brug over het Wieringer Randkanaal in 1945
De bewaking door de BS van de door de Duitsers in 1945 opgeblazen brug over het
Wieringer Randkanaal aan het einde van de Burgerweg. Op de achtergrond de door de
Duitsers onder water gezette Wieringermeer
Burgerweg polder Waard Nieuwland
Foto beeldbank HVW
BRONNEN:
ArchiefWieringer Courant
www.westfriesgenootschap.nl
- Jaarboek
De Wieringermeer 1968,
Ir. L.R. Dijkema, Haarlem
(WFON 1968)
Commissie Genealogie
van de Historische Vereniging
Wieringen
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hóègte" - 25e jaargang nr. 2 - 2013
