-94-
in gebruik hebben - tot nestplaats gekozen. De
volgende dag werd het tweede ei gelegd en toen
begon ze te broeden. Ze had trouwens al eerder
twee eieren gelegd, maar die waren uit het nest
gevallen. Het mannetje zat trouw vlak bij haar
tijdens het broeden. Heel jammer was het, dat
een bezoeker op een kwade middag haar deed
schrikken. Ze vloog van het nest af en... de eieren
werden definitief verlaten. We wachten nu maar
af wat het paartje gaat doen.
Op de 5de Juli kwam een vogelvriend - die de
Turkse Tortels in gevangenschap óók kende en
had bestudeerd - me vertellen, dat hij 's middags
in zijn tuin een Turkse Tortel had gehad. Het
beest zat rustig te koeren in een hoge treurwilg.
Nadat hij de vogel een tijdje had kunnen obser
veren, was het dier weggevlogen in de richting
van het goed "beboste" kerkhof, dat zich midden
in het dorp Hippolytushoef bevindt. Hoe ik ook
zocht, ik mocht de tortel daar niet meer ontdek
ken.
Bij gesprekken met mensen, die werkzaam waren
in de Wieringermeer, vernam ik, dat Turkse Tor
tels ook verscheidene malen gezien zouden zijn
in de omgeving van de Wieringerrandweg. Het is
dus zeer goed mogelijk, dat er al dit jaar Turkse
Tortels hebben gebroed in de Wieringermeer en
op het voormalige eiland Wieringen. Hoe het ook
zij, als dat niet het geval is geweest, dan reken ik er
toch op, dat we in het broedseizoen 1955 Turkse
Tortels hier broedend zullen aantreffen. Ik hoop,
dat de mensen ze goed zullen ontvangen. We mo
gen ze niet gaan vangen (per slot van rekening
zijn het vogels, die vallen onder de bepalingen
van de Vogelwet, en zijn ze dus beschermd). Ook
hoop ik, dat de jagers een beetje voorzichtig zul
len zijn en dat de tortels niet te gronde zullen
gaan aan vergiftigd zaad, dat zo vaak wordt uit
gelegd om hout-, holen- en verwilderde huisdui
ven te verdelgen. (Een methode, die ik intussen,
zeker als ze in de broedtijd wordt toegepast, niet
getuigend vind van fijngevoeligheid).
Het Turkse Tortel-verhaal is echter nog niet af
gelopen. Want op 5 Augustus jl. zag ik tot mijn
verbazing in de volière die zich bevindt in de
Alkmaarder Hout, wéér een Turkse Tortel-paar.
Ditmaal in gezelschap van een paartje gewone
Lachduiven (Streptopelia risoria), zodat de ver
schilpunten wel bijzonder duidelijk in het oog
vielen. Of dat gevangen of gekochte vogels zijn,
dat weet ik niet. Wel vernam ik onlangs, dat er
sinds geruime tijd exemplaren van Streptopelia
decaocto zijn gesignaleerd in de omgeving van
het dorp Bergen. Nu hoop ik maar, dat we én bij
Bergen én bij Wieringen een honkvaste populatie
krijgen van Turkse Tortels, net zo als dat nu al op
de Veluwe het geval is. De vogeltjes zijn beslist
een aanwinst voor onze Nederlandse avifauna.
Ze zijn verbazend winterhard, zodat we er het
hele jaar door plezier van kunnen hebben.
Als de lezers van "Natura" meer gegevens over
Turkse Tortels weten, laat ze die dan opsturen
naar de redactie van dit tijdschrift of aan mij. We
moeten beslist de uitbreiding van dit tortelt je in
de gaten houden!
Mekkenstuinweg 9a, A. L. J. van IJzendoorn,
Hippolytushoef, Wieringen.
NASCHRIFT
door Bob Gorter
De Turkse tortel (streptopelia coacta) heeft zich
rond 1930 vanuit Azië en de Balkan geleidelijk
aan naar het noordwesten uitgebreid. De eer
ste waarneming in Nederland was in 1950. Nu
zijn de tortels het hele jaar in het hele land veel
voorkomend. De vogels wagen zich zelden meer
dan een kilometer van de menselijke bewoning.
Ze broeden meer dan een keer per jaar. Ook op
Wieringen zijn ze nu, in 2012, talrijk. Begin vo
rige eeuw waren ze alleen algemeen voorkomend
in Zuidoost Europa tot voorbij India.
Uit Natura, maandblad der Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging oktober 1954
(Het blaadje is aan het archief van de Historische Vereniging Wieringen geschonken uit de erfenis van de
familie Kolff
Onder dit artikel staat geschreven: "1960 vele exemplaren op Wieringen")
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 24e jaargang nr. 3 - 2012
