- 25 -
werd de torenklok geluid. De stoet begaf zich in
dezelfde volgorde als op de heenreis terug naar
het sterfhuis. Daar werd door een paar bejaarde
buurvrouwen, gekleed met zwart schort en met
een zwarte kaper op, thee geschonken met een
kluutje. Later werd brood gegeten, kadetjes en
beschuiten met kaas en suiker.
Begrafenisver. "De laatste Eer"
Begrafenisvereniging 'De Laatste Eer', is officieel
opgericht op 1 mei 1937. In de tijd van crisis,
waaraan ook Wielingen met een te veel aan ar
beidskrachten, niet aan ontkwam. Van de 43 aan
wezigen op de oprichtingsvergadering gaven zich
42 meteen op als lid. Er werd een ledenwerfactie
gehouden over heel Wieringen Een jaar later kon
het bestuur vertellen dat het ledenaantal was ge
stegen tot 660. Het voldeed duidelijk in een be
hoefte. Er werden 28 man aangesteld, een groot
verschil met de 12 man die voorheen in dienst
waren. Het kwam dan ook wel eens voor dat
verschillende voorlopers als het ware op wacht
stonden bij het sterfhuis om het eerst binnen te
zijn. In 1938 stelde het bestuur een reorganisatie
van het personeel voor, mede in verband met het
instellen van een kledingfonds. Uiteindelijk werd
het aantal personeelsleden teruggebracht tot 12.
Voor deze mensen werden door bemiddeling en
hulp van kleermaker Van Rijn, uniformen aan
gekocht bij kledingfirma Oostwoud te Franeker.
In het begin werd er met de rouwkoets met een
zwart paard ervoor gereden door Simon Russel-
man, Cor Lont van Smerp, Jan Kooy van Wester-
land en Jaap Mooi uit Hippolytushoef.
De vereniging kreeg in de beginjaren te maken
met opstartperikelen. Op de eerste jaarvergade
ring bleek dat veel leden van het oostelijk deel
van Wieringen geen contributie betaalde, na on
derzoek kwam uit dat de bode het geld in eigen
zak had gestoken. Er werd een aanklacht wegens
verduistering ingesteld. In 1939 wordt er beslo
ten de rouwwagen van eigenaar J. Kuut te Stroe
over te nemen voor het bedrag van 85,-, dit om
de concurrentie van de ondernemers geheel uit
te schakelen en alles bij de vereniging onder te
brengen. Dan is er nog het personeelsprobleem.
Het bestuur legt aan de vergadering voor om
personeelsleden boven de 65 jaar te ontslaan en
bij het aanstellen van nieuw personeel wordt de
maximumleeftijd van 60 jaar ingesteld. En het
aantal moet worden terug gebracht naar 12, in
verband met de aan te schaffen kleding. Dit lijdt
tot hevige discussies maar het voorstel wordt een
jaar later toch aangenomen. Door de hoge leeftijd
van 70 a 75 jaar krijgen 13 personeelsleden ont
slag, waaronder R de Jong. Hij heeft dan 20 jaar
gedragen. De hoge leeftijd wordt onverantwoord
geacht. Verder komt het voor dat personeelsleden
onderling elkaar beconcurreren Dat komt omdat
leden van de vereniging een voorkeur hebben en
aan de andere kant het bestuur dat het perso
neel aanstuurt. Na overleg komt het voorschrift
dat het bestuur het personeel regelt. Wanneer de
nieuwe begraafplaats Zandburen in 1939 wordt
geopend, besluiten veel Wieringers hun familie
over te laten brengen, vanaf het Kerkplein naar
de nieuwe begraafplaats. Dit gebeurt op kosten
van de familie.
Wieringen ontkomt
niet aan de vreselijke
gevolgen van de Twee
de Wereldoorlog. Die
kenmerkt zich door
een groot aantal sterf
gevallen. Tijdens de
oorlog heeft het be
stuur moeite de zaak
draaiende te houden, moeilijkheden met perso
neel, waarvan de jongeren door de weermacht
gevorderd werden en ook het grafkistenvraagstuk
werd steeds moeilijker. Hout voor kisten was bij
de meeste timmerlieden niet meer voorradig en
de timmerlieden vroegen door de schaarste een
ongekend hoog bedrag voor de kist.
In 1943 treedt E. Baijs door familieomstandighe
den, af als voorzitter. Zij opvolger is Freek Bont-
kes. In dit jaar stopt men ook met het aanzeggen
op zondag, het was een gebruik maar werd niet
als noodzakelijk geacht. De opvolger van J. Kuit,
koetsier te Oosterland en Den Oever, wordt
C. Lont. Kuit, een man die onder alle omstan
digheden zijn plicht deed, trad terug wegens ge
zondheidsredenen. Er komt een klacht bij het be
stuur binnen. Sommige leden van het personeel
gaan na afloop van de begrafenis in uniform het
café bezoeken. Dat is ontoelaatbaar en de perso
nen krijgen een waarschuwing. De vereniging uit
de Wieringermeer huurt met enige regelmaat de
koets, kleding of het personeel. Ook komt er een
voorstel voor de leeftijdsgrens van bestuursleden.
Het jaar 1944 is bijzonder en moeilijk tegelijk,
het aantal leden passeert de 1000, de helft van
de Wieringer bevolking is lid en om alles goed
te boek hebben staan komt er een cartotheek.
Moeilijk omdat drie dragers voor de arbeidsin
zet worden gevorderd, J. Vermeulen, Jb. Kuit en
H. Oldersma. De secretaris penningmeester
G. Dijkstra wordt gevorderd voor de Duitse
Krantenbericht le bode
krantenbericht
Bode-aanstellingen. Hex bestuur dor
bcgrateitlsvereenigtng „De Laatste
Eer", heeft de volgende personen nis
bode aangesteld.
Voor Wcslerland te bode jan Ver
meulen ie bode H. Doesburg.
Voor H.-lloei te bode S. Kuit
ie bode Jae Doesburg.
Voor Den Oever Se bode G Baijs
ie bodo N. Bakker At.
Bij eventueel» gebeurtenissen kun
nen letten of niet-teitea zielt tot deze
personen in hun rayon wenden.
Voor H.-K-ttboUekcii wendde men
zich tot den bode V. Vroone, tl.-lluel.
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 23e jaargang nr. 1 - 2011
