ra
201
"Beleving van de Tweede Wereldoorlog"
- 48 -
samengesteld door Gea Klein-Hamming
De Tweede Wereldoorlog (1940-1945) en de strijd in het toenmalige Nederlands Oost-Indië (1945
1949) is een ingrijpende gebeurtenis in Nederland geweest. Niet alleen de oorlog zelf bracht veel
ellende maar ook de jaren erna, de Wederopbouw, brachten veel leed. De beleving van, is wat hier
bijzonder is: het eerste krakerige radiobericht, de eerste strijdlustige toespraak van Wïlhelmina, de
voorpagina's van de kranten. Op 24 augustus 1939 begint de voormobilisatie in Nederland. Er
worden ongeveer 50.000 militairen met groot verlof opgeroepen. Op 28 augustus volgt de algemene
mobilisatie. Hierna bestaat het Nederlandse leger uit 300.000 mensen.
In de maanden na de
mobilisatie vestigt het
Nederlandse leger sol
daten door het hele
land en begint het met
het voorbereiden van
de verdediging. Stellin
gen worden verstevigd
en soldaten worden ge
traind. Toch verwacht
Nederland geen oor
log: er is groot vertrou
wen in de neutraliteit
van ons land.
De Tweede Wereld
oorlog kent een lange Het Nederlandse leger trekt over de Afsluitdijk tijdens de mobilisatie
voorgeschiedenis. Tij
dens en na de door Duitsland verloren Eerste
Wereldoorlog werd de voedingsbodem voor het
conflict gelegd. De herstelbetalingen en sanc
ties die Duitsland na deze oorlog kreeg opgelegd
hadden grote invloed op de opkomst van het na-
tionaalsocialisme in Duitsland. Daarnaast was er
de economische crisis eind jaren twintig, begin
jaren dertig. Bovendien kregen ook in Italië en
Spanje fascistische regimes de macht in handen.
Het Duitsland van Hitier breidde zich in de jaren
dertig van de vorige eeuw uit, maar het buiten
land greep niet in. Uiteindelijk verklaarde Hitier
op 1 september 1939 de oorlog aan Polen en viel
het land binnen. De Duitse invasie in Nederland
op 10 mei 1940 zorgt voor grote onrust. De ko
ningin en het kabinet vluchten naar het buiten
land en het dagelijkse leven is ontregeld. In het
hele land wordt hevig gevochten, zoals in Korn-
werderzand, op de Grebbeberg, bij de vliegvel
den rond Den Haag en Rotterdam en bij de
Moerdijkbrug. Ondanks de hevige strijd capitu
leert het Nederlandse leger na het verwoestende
bombardement op Rotterdam van 14 mei.
De capitulatie wordt op 15 mei getekend, in
Zeeland pas op 17 mei. Middelburg wordt in die
twee extra dagen nog zwaar getroffen.
Na de Nederlandse capitulatie op 15 mei 1940
wordt er tot 1944 niet meer actief gevochten in
ons land. Toch is de oorlog overal voelbaar. De
bezetters leggen de inwoners van Nederland al
lerlei beperkingen op. Er worden door zowel
geallieerden als bezetters bombardementen uit
gevoerd. Deze bombardementen kosten vele
mensenlevens en richten grote schade aan.
Ook Wieringen kreeg te maken met oorlog, be
vrijding en het leven erna. De NSB, verzet, raz
zia's, voedselbonnen en Duitse- en later geallieer
de soldaten en de uitzending van jonge Wieringer
mannen naar het verre Oost-Indië, is een greep
uit dat stukje Wieringer geschiedenis waar aan
dacht voor gevraagd moet worden. De oorlog
bracht op eveneens Wieringen tweestrijd tussen
mensen, wie was pro Duitsland en wie niet? Op
wie kon je in deze kleine gemeenschap rekenen?
Het was even aftasten maar al snel wist men van
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 22e jaargang nr. 2 - 2010
