- 107 -
Lek, langs de Vecht en de Kromme Rijn,langs
de Oude Rijn tot aan Leiden, op de geestruggen
naar het zuiden en in het Kennemerland naar
het noorden, Texel enWieringen.
Nu de bisschop terug is in Utrecht, wil hij op
nieuw en zo veel mogelijk in zijn eigen onder
houd kunnen voorzien. Daarom gaat bij iedere
oogst een deel van de gerst, rogge, erwten en
bonen naar Utrecht. Uit de gebieden waarin de
Kerk de visrechten bezit moeten zalm, snoek
en baars worden aangeleverd. Daar is heel wat
landbezit voor nodig. Het roven door Vikingen
is nu voorbij, na ruim een eeuw.
950 - Egmond, 15 juni 950.
In Egmond vieren de monniken en de gelovi
gen vandaag het jaarlijkse feest van de plech
tige bijzetting van de stoffelijke resten van Sint
Adalbertus. De festiviteiten hebben plaats in de
nieuwe stenen kerk.
Graaf Dirk II van Holland, die de bouw moge
lijk gemaakt heeft, kan trots zijn op wat hier tot
stand is gekomen. Terwijl verder in het Utrecht
se bisdom de overgrote meerderheid van de
kerkelijke gebouwen, zeker ten plattelande, nog
van hout is opgetrokken, heeft men naar deze
barre uithoek aan de kust voldoende stenen la
ten vervoeren om een bijzonder moderne kerk
neer te zetten. Ook in Egmond stond tot voor
kort een gewone, rechthoekige, houten zaal
kerk, die ongeveer twintig jaar geleden door
Dirk I, de vader van de huidige graaf, samen
met een nonnenklooster was gesticht. Daar
voor had er bijna twee eeuwen een kleine ge
dachteniskapel voor Albertus gestaan, eveneens
van hout. Dirk II heeft de nonnen vervangen
door monniken uit de sinds 941 (in de sfeer van
Cluny) hervormde St.Pietersabdij van Gent en
tegelijkertijd de kleine kerk van zijn vader een
grotere opvolgster gegeven. Het nieuwe ge
bouw, dat buitenwerks 10,5 bij 24 meter meet,
is aan de buitenzijde strikt rechthoekig, evenals
de meeste houten kerken. Pas als men binnen
staat, blijkt de tweedeling tussen schip en koor.
Dan merkt men ook op at de drie altaren ge
plaatst zijn in absides, die van buiten onzicht
baar het koor afsluiten.
Tot zover de "Berichten".
Waarom heeft het zolang moeten duren voordat
graaf Gerulf II, graaf Waldger, Dirk I en Dirk
II de leiding namen met de Friezen en beloond
werden bij de verdediging van de kust, enz.? De
wijze van politiek voeren, alle vreemdelingen wer-
den als bondgenoten en in genade aangenomen,
was sinds de komst van de Romeinen in ons land
gebruikelijk geworden. Dit verschijnsel,is goed
beschreven in Literatuur no 2,p. 112 t/m 114
door A.van Es.
Het verhaal dat op Wieringen bekend is, als zou
graaf Dirk I in de kerken van Oosterland en Hip-
polytushoef geweest zijn berust met grote waar
schijnlijkheid op waarheid en zal kort na zijn
belening door koning Karei III de Eenvoudige
geweest zijn, in 922. Mogelijk waren die kerkjes
van hout verwoest, zoals zijn eigen kerk bij Eg
mond en heeft hij opdracht gegeven ze opnieuw
in hout op te bouwen.
Hierbij is een overzichtje opgenomen van het
ontstaan van het Hollandse Huis door de gra
ven uit Friesland, die de Vikingen met legertjes
van Friezen gingen verslaan en wegjoegen van de
kust naar zee. De Friezen moesten het zelf doen,
want de Frankische koningen waren verdeeld en
streefden andere belangen na!
GERULF Graaf van Westergo in Friesland (Fri-
sia). ±785 - 856, woonde in Westergo. Na 814
was hij leenman van Keizer Lodewijk de Vrome
van her Frankische Rijk, Overleden in 856 in het
klooster Corvey, Westfalen, gelegen aan de wes
telijke oever van de rivier de Weser.
GERULF II Na de dood van Godfried de Noor
man, juni 885, Graaf van Friesland, Frisia tus
sen de Lauwers en 't Zwin. Zoon van Gerulf I,
wonend in Kennemerland.- ±830 - 898. Op 4
augustus 889 door Koning Arnu 1 f van Karinthië
van her Midden Frankische Rijk beleend met
Kennemerland.
f'. MM ('W/i '<->/1
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hóógte" - 2 le jaargang nr. 4 - 2009
