andboek Zeilnaaien
-45
werd een aak die bij de westpunt van het eiland
voor anker lag, 's nachts door een bui overval
len. De stagfok was niet vastgemaakt met de
neerhaler, waardoor deze langs het stug omhoog
werd geblazen. Hierdoor kapseisde de aak, bij
beide gelegenheden verdronken de opvarenden.
Bij de visserij op paling werd een fuikenboot als
hulp-vaartuig gebruikt. Na de verdwijning van
het wier en de paling gingen de Wieringse vissers
over op de visserij met haringkamers en ook hier
bij was een hulpvaartuig nodig. Toen dook van
uit het niets de Wieringse schouw op, om in deze
behoefte te voorzien. Deze werd in mahonie ge
bouwd door Portegijs, een zelfstandige timmer
man vanWesterland. Deze schouw was knikspant
gebouwd met vóór een heve. Van voren stak deze
schouw een eind over het water, waardoor het
buiswater buiten boord bleef.
Tekening van een Wieringse Schouw gemaakt door M.
Ruysink. Afmetingen 6,8 x 2,1 meter. De Schouw is ge
bouwd door Portegijs te Westerland. Collectie Zuiderzee
museum.
door Kees Hos
De handleiding zeilnaaien gaat over het met de hand zeilen naaien van natuurvezeldoek, zoals ka
toen en vlasdoek (linnenen is vooral bedoeld voor de zeilen van de vissersschepen van Wadden- en
Zuiderzee.
Bij het maken van zeilen is kennis van splitsen
en knopen vereist, hierover zijn ook genoeg pu
blicaties voorhanden. Echter in boeken over het
maken van zeilen gaat de schrijver er meestal van
uit, dat de basiskennis van het zeilen naaien al be
kend is. Vroeger leerde je dat dan ook in de prak
tijk, als leerling bij een zeilenmaker. Maar sinds
de komst van naaimachines wordt het handwerk
weinig meer toegepast. Mede door het gebruik
van kunstvezeldoek is de traditionele handvaar
digheid bijna verloren gegaan.
Op de rand van het
verdwijnen van deze
kennis, zijn er de laat
ste jaren gelukkig ver
scheidene initiatieven
ontplooid waardoor
het zeilen naaien weer
geleerd kan worden.
Dit resulteerde in het
maken van een stel zei
len voor de Texelse bla
zer TX 33. Naast het
^-vv
boek is een korte instructiefilm op dvd gemaakt
door de Film- en Videoclub Schagen-Den Hel
der, die bij het boek hoort.
De uitgave op A4 formaat omvat 60 pagina's. Het
boek kunt u kopen door 27,76 (boek 25, -
verzendkosten 2,76) over te maken naar:
ING betaalrekeningnummer 1270305
t.n.v. C. Hos
Westerlanderlaan 9
1778 KXWesterland
De Texelae blazerTX 33
V 1551H.3 iUü
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 2 le jaargang nr. 2 - 2009
