- 102 -
door Ing. H. van der Haven
Excellent onderzoek van de planoloog Henk
Schoorl naar de vorming van de drie Wadden
eilanden, Texel, Vlieland en Terschelling, heeft ge
leid tot het vastleggen van zijn studie, rond glo
baal vijf momenten in de tijd. Achtereenvolgens
heeft hij genoemde momenten bepaald op:
de Romeinse Tijd
ca 800 n.C.
ca 1000 n. C.
ca 1350 n.C.
1550 n.C.
Vervolgens heeft hij vier boeken geschreven,
waarin hij naast vermelding van feiten ook zijn
zienswijzen heeft gebundeld die hij groepeerde
onder de naam De Convexe Kustboog. In deel
1 zijn in vijf constructietekeningen de hiervoor
genoemde momenten uitgewerkt op de pagina's
19, 22, 24, 26 en 28 van het boek.
Over Wieringen heeft Henk Schoorl weinig op
gemerkt, het past ook niet in De Convexe Kust
boog, het is niet ontstaan door afzettingen van
zeezand; WIRINC lag er al toen de andere ei
landen nog moesten worden gevormd. De con
structietekeningen geven gelukkig wel inzicht in de
ontwikkelingen van het omringende gebied naar
de Zuiderzee en Waddenzee. Wanneer WIRINC
aan zee kwam te liggen en koopvaarders op volle
zeilen langs 'd Oever scheerden, enzovoorts.
Constructietekening 3, ca 1000 n.C. laat het door
schippers aangeduide 'diepe meer' ten zuiden
van Wieringen zien. In mijn eerste stukje van WI
RINC heb ik het bestaan van een diep meer ten
zuiden van WIRINC kunnen bevestigen, doch
de diepte zal naar mijn schatting minder dan
8 m.-NAP geweest zijn. Henk Schoorl heeft dit
diepe meer op de constructietekeningen 1 en 2 niet
ingetekend, echter mijns inziens is ook toen dat
diepe meer er geweest. Bewoners van WIRINC
van voor en na de Romeinen zullen hier zeker
hebben gevist, terwijl de landstreek rondom be
stond uit een dik veenpakket. Na de Romeinse
Tijd, naderend tot ca 800 n.C. kwam WIRINC
aan de oostpunt bij d'Oever aan de afwaterings-
stroomgeul te liggen van Almere naar de Flie.
Daar moet de Frankische machthebber Karei
Martel ook reeds gebruik van hebben gemaakt
om WIRINC met zijn vloot te bezoeken
in 734 n.C. Hij versloeg de Friezen on
der Bubo aan de rivier de Boorne en ver
woestte een aantal 'heidense' tempels. De
Friezen hebben zich toen voorgoed aan
het Frankische gezag onderworpen. Zijn
troepen hebben de Friese zeerovers in
Westergo en Oostergo een geweldige ne
derlaag toegebracht: men noemde Karei
Martel in Europa 'de Strijdhamer'. Dat
WIRINC bezocht werd door de vloot
van Karei Martel, geeft wel te denken in
dit verband, hij was goed geïnformeerd!
Alle niet benoemde eigendommen wa
ren van de keizer en daaruit schonk hij
enige Koninklijke Goederen te Stroe aan
zichzelf. Die hadden dus koninklijke be
scherming. Meestal moest daar jaarlijks
met goederen voor worden betaald. Was
dit een afkoop van strandvonderij? De
noordelijkste houten kerkjes die door
Willibrord, aartsbisschop der Friezen, is
gebouwd stonden te Heiloo en Petten.
De stamverwante verbindingen van de
bewoners van WIRINC liepen naar het
tekening 3 - Ca. 1000
|an Wirinc naar Wieringen (deel 3)
plelsl
oude duinen, etrandwallen
jonge duinen
kweldera en kleidekken,
rout of brak,boven
hoogwater
oudere kwelders
kleidekken, niet
neer overstroomd
Wadden
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 20e jaargang nr. 4 - 2008
