- 79 -
de vaste zandlagen die tijdens het Weichselien
zijn gevormd en de funderingsgrondslag vormen
voor de paalfunderingen, met de bovenkant lig
gen op ongeveer 13 m - NAP.
In de jaren vóór 9000 v.C. steeg de zeewaterspie
gel met soms meters in een eeuw. Daarna werd
het steeds minder, tot ongeveer de Romeinse tijd.
Tussen het begin van onze kalender en nu, totaal
2000 jaar is de gemiddelde stijging totaal slechts
enkele decimeters.
De periode vanaf het Weichselien tot nu noemt
men het Holoceen,
waarin vooral na 6000
v.C. door een overwel
digende plantengroei
als varens en dergelijke,
het veen is ontstaan. Al
naar gelang de plaat
sen, hoogteligging van
de bodem, vruchtbaar
heid en vochtigheid van
de grond, is over heel
ons land een meer of
minder dik veenpakket
gevormd. Dit veenpak
ket is de energievoor-
raad geweest waardoor het mogelijk was op de
breedtegraden van ons land in de winter te blij
ven wonen gedurende een paar duizend jaren!
In deze periode werd ook rond WIRINC een
dik veenpakket gevormd, dat zolang de zee het
toeliet, ook is benut door de bewoners. De si
tuatie in het grote rivierengebied is in het Ho
loceen heel complex geweest, daar ontstonden
naast meanderende rivieren ook zandduinen die
met het stijgen van het zeewaterpeil mee omhoog
ontwikkelden en zanddonken worden genoemd.
zuid
km
-130 _l
meter
Profiel door het glaciale bekken van Amsterdam.
Grind
De Rijn heeft in de loop van de tijd weinig grind
aangevoerd. Daarvoor was de energie en de
stroomsnelheid te gering. De Maas daarentegen
heeft veel grind meegenomen, afkomstig uit de
Belgische Ardennen en Noord-Frankrijk. Dat grind
zette de Maas vooral af in het gebied van de Roer
dalslenk, tussen Roermond en Sittard. Doordat het
oppervlak hier miljoenen jaren aan het dalen is
geweest, werd het grind hier als het ware opgevan
gen en vastgelegd. Het Maasgrind werd en wordt
op grote schaal gewonnen.
Nederland in het Eemlen, een warme periode die duur
de van 130.000-115.000 jaar voor heden. Een groot
deel van West-Nederland Is bedekt door zee.
maximale verbreiding
Eemzee
breuk
Rijns Massief
Rijn
Maas
overige rivieren
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 20e jaargang nr. 3 - 2008
dekzand
grof zeezand (Eemlen)
fjjn zeezand (Eemien)
helllngzand
(Saaliefi)
noordoost
NAP
Amsterdam
opgebrachte grond
I Holoceen
Weichselien
keileem (Saalien)
-90 -
-100
-110 -
-120 -
Laag van
Harting
