en Vikingzwaard?
- 57 -
In mei 2006 vond de heer M. Plevrakis uit Winkel met een metaaldetector fragmenten van
een ijzeren zwaard in het uitbreidingsplan Slingerweg II" in Hippolytushoef In 2000 zijn
in dit gebied bij een booronderzoek grondsporen van mogelijk vroegmiddeleeuwse bewoning
aangetroffen.
De restauratie van het zwaard, dat in bezit is
gebleven van de vinder, werd mogelijk gemaakt
door de provincie Noord-Holland en uitgevoerd
door restauratieatelier Restaura in Haelen. Rond
het zwaard was in het Viking Informatie Cen
trum in Den Oever de tentoonstelling 'Wapens
en strijd in de Vikingtijd' ingericht, die liep tot 1
augustus 2008.
Het tweesnijdende zwaard is gevonden in vier
fragmenten, maar het is bijna helemaal
compleet en heeft in zijn geres
taureerde toestand een totale
lengte van ruim 75 cm. Op het
gevest en de kling zijn resten van
hout en leer aangetroffen, vermoedelijk
van de greep en de schede. Op de pareer-
stang kon bovendien op twee plekken een
fragment textiel geconserveerd worden.
Het zwaard werd voor de restauratie als
Karolingisch gedetermineerd en als gevolg
daarvan geschaard in de rij vanVikingvonds-
ten op Wieringen. Het zwaard blijkt echter
weliswaar inderdaad Karolingisch te zijn,
maar dan wel uit de Vroeg-Karolingische
periode, dus van vóór de komst van de
Vikingen.
Het is waarschijnlijk van
een type dat veel is gevon
den in graven in het zuiden
van Duitsland en gedateerd wordt
in de periode van 720-30 tot 750
na Chr. Op grond van de vondstom
standigheden is herkomst uit een graf
het meest aannemelijk. Het gaat dus niet om een
Vikingzwaard, maar, misschien nog wel interes
santer, om een zeer vroeg Karolingisch zwaard
dat mogelijk stamt uit een zogenaamd wapen
graf. Van deze wapengraven zijn tientallen voor
beelden bekend in het kustgebied van Friesland,
Groningen en het Duitse Oost-Friesland en ook
enkele daarbuiten. De graven hebben door de bij
giften van wapens een 'strijdbaar' karakter en zijn
een typisch fenomeen van de 8ste eeuw. Mo
gelijk zijn ze ontstaan als reactie van
de plaatselijke elite op de Fran
kische verovering van Frisia.
Het nu gevonden zwaard van
Hippolytushoef is een aanwij
zing voor een dergelijk 8ste-eeuws wa
pengraf op Wieringen, het eerste in Noord
Holland.
Verkorte versie van een verslag
van Janneke Zuyderwyk,
Universiteit van Amsterdam,
Amsterdams Archeologisch Centrum
gepubliceerd in
Archeologische Kroniek Noord-Holland
nummer 48.
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 20e jaargang nr. 2 - 2008
