- 41 -
Kantonnier
In dit artikel wordt enige malen het woord
kantonnier gebruikt.
Voor de duidelijkheid is het wellicht goed
om even uit te leggen wat een kantonnier
precies is.
Het woord kantonnier komt van kanton.
Het is een ander woord voor rayon. Een
weg, waterkering of een water dat in eigen
dom en beheer is van het Rijk of de provin
cie is opgedeeld in kantons. Een kantonnier
is een ambtenaar in dienst van één deze
overheden en het behoort tot zijn taak een
gedeelte (kanton) van een weg, dijk of wa
ter naar behoren te laten functioneren. Een
kantonnier moet eigenlijk van alle mark
ten thuis zijn en in min of meer kritieke
situaties weten hoe te handelen. Het woord
kantonnier raakt echter steeds meer in on
bruik. In deze tijd wordt een kantonnier
steeds vaker toezichthouder of inspecteur
genoemd.
kruiwagen. Had hij een
moment vrij dan moest
hij leren steenzetten.
Dat viel eerst niet mee
voor een jonge knul,
maar, ondanks dat het
zwaar werk is, had hij
al gauw ook de slag
te pakken. Nadat Cor
een jaar of drie als op
perman/leerling-zetter
had gefungeerd, be
heerste hij ook het vak
en stond voor honderd
procent aan de glooi
ing. Cor werkte inder
tijd niet alleen aan de
Afsluitdijk maar maak
te op den duur zetwerk
door heel Nederland, Cor ah steenzetter
onder meer langs de
oevers van de Maas in Limburg en de Europoort
bij Rotterdam. Op 8 december 1965 trouwde
Cor met Nel Quist uit de Anna Paulownapolder.
Het jonge paar ging wonen in de Wierbalgstraat.
Zaltbommel
Nadat Cor het werk als steenzetter dertien jaar
had gedaan kwam er een ommekeer in zijn leven.
Het was bekend dat hij graag kantonnier wilde
worden. Na een tip van een buurman kon hij als
zogenaamde natte kantonnier bij Rijkswaterstaat
solliciteren. Een "natte kantonnier" is iemand
die zijn werk hoofdzakelijk op of direct aan het
water heeft. Hij trad als 27 jarige in dienst bij
de directie Bovenrivieren van de Rijkswaterstaat,
met als standplaats Zaltbommel. Het gezin Van
der Made ging daar ook wonen. Als schipper
op de kantonniervlet "Bommelerwaard" kreeg
hij het beheer over 25 kilometer van de rivier de
Waal, één en ander tussen Woudrichem en Sint
Andries. Hij deed daar veel peilwerk (diepte
metingen), maar af en toe roste hij ook met een
bromfiets langs de rivierdijk en controleerde dan
onder meer de concessies van een aantal steenfa
brieken die langs de rivierdijk stonden.
Ondanks dat Cor daar heel veel kennis heeft op
gedaan was de werksfeer er niet prettig. Boven dat
alles kreeg zijn vrouw Nel veel last van heimwee.
Ze had de eerste jaren van haar huwelijk plezierig
in Den Oever gewoond en wilde daarom graag
weer terug naar de oostkant van Wieringen. Ge
zien de werkomstandigheden hield Cor het daar
ook wel voor gezien en probeerde hij een baan bij
de dienstkring Afsluitdijk in Den Oever te krij
gen. Hij had geluk! Één van de kantonniers sol
liciteerde naar elders en Cor kon min of meer in
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 19e jaargang nr. 2 - 2007