- 56 -
mijnenvegers gedurende de nacht van 11 op 12
mei. Zij konden met hun geschut bijspringen
wanneer dat nodig mocht zijn. Deze aanvulling
was meer dan welkom want de marine liet in de
ochtend van 12 mei een visitekaartje achter bij
Stavoren, waar de Duitsers een groot aantal artil
leriestukken had opgesteld. De Duitsers hadden
de marineschepen overschat en zagen ze als een
grote bedreiging. Daarom werd er een groot aan
tal artilleriestukken opgesteld om de schepen op
afstand te houden. Dit werd opgemerkt door de
bemanning van de kanonneerboot Hr. Ms. Friso,
die in een vuurwisseling in ieder geval één artil
leriestuk wist uit te schakelen. De Duitsers rea
geerden echter met een aanval door de gevreesde
Stuka duikbommenwerpers, waarbij de Friso
zwaar getroffen werd. Het schip maakte slagzij
en de bemanning werd in veiligheid gebracht.
Ook de Brinio werd bij deze aanval beschadigd
en was gedwongen zich terug te trekken.
Nu was het nog slechts het kazemattencomplex
dat de Duitsers belette naar Noord-Holland te
trekken. De mannen van Kornwerderzand had
den al kennisgemaakt met de moderne oorlog
voering. In de ochtend werd de stelling langdu
rig aangevallen door een groot aantal vijandelijke
vliegtuigen, die zich echter zonder zichtbare
resultaten weer terugtrokken. Later in de mid
dag werd men geconfronteerd met de verslagen
Nederlandse troepen van de Wonsstelling. Het
was ongetwijfeld een pijnlijke aanblik voor de
manschappen om de terugtrekkende soldaten te
moeten zien, die in bussen vanuit Friesland langs
Een 20 mm Oerlikon luchtdoelkanon, waarvan er drie op
de kazematten werden gezet
de kazematten richting Noord-Holland werden
vervoerd. Zodra de laatste troepen waren afge
voerd werden de wegversperringen gesloten en
werd de brug opgeblazen. Het café, het enige dat
nog aan een gewoon leven deed denken, werd
in brand gestoken, het gebouw belemmerde
het uitzicht. Nu kon men alleen nog wachten
op wat komen ging. Er gebeurde niet veel meer
die twaalfde mei, totdat er bij het invallen van
de nacht een groepje mannen over de dijk liep,
alsof zij even de benen aan het strekken waren.
Zodra de mannen ontdekt waren werden zij met
argusogen gevolgd en verwelkomd met mitrail-
leurvuur. Hoewel de onbekenden uit zicht wa
ren, waren ze nog niet verdwenen. Een aantal
werd door een landmijn uitgeschakeld, waarop
de anderen het hazenpad kozen en de rust te
rugkeerde. De rest van de avond en nacht bleef
het rustig. Wel kreeg men beschikking over een
aantal lichte luchtdoelkanonnen, die nog voor de
Duitsers daar waren aangekomen, vanuit Leeu
warden naar Den Helder waren vervoerd. Toen
deze in Den Helder aangekomen waren werden
ze weer teruggestuurd naar Kornwerderzand. De
luchtdoelkanonnen vormden een waardevolle
aanvulling en werden met vereende krachten bo
venop een aantal van de kazematten van de eer
ste linie gesleept. Met zandzakken werd een be
schermende wal rond de stukken gemaakt. Een
viertal luchtdoelmitrailleurs die eerst bij hulp
vliegveld Middenmeer stonden, werden geplaatst
bij de tweede linie van de stelling.
De morgen van de 13e mei brak aan. Voor de
Duitsers werd deze dag het moment van de
waarheid; de stelling zou worden aangevallen,
eerst vanuit de lucht en vervolgens met artillerie.
Deze aanvallen zouden de verdediging moeten
uitschakelen voordat de daadwerkelijke infante-
rieaanval op de dijk zou plaats vinden. De luchl-
doelartillerie van de kazematten zou van grote
waarde blijken te zijn toen een serie luchtaanval
len werd uitgevoerd. Tijdens een eerste aanval
werd één van de twee Duitse vliegtuigen neerge
schoten, het tweede toestel zocht volkomen ver
rast een veilig heenkomen. Een hernieuwde aan
val werd met meer toestellen uitgevoerd, maar
ondanks herhaalde aanvallen, dit keer gericht op
het luchtdoelgeschut zelf, bleef het geschut door
vuren. De bemanning week niet van hun kanon
nen tot de munitie op was. Er werd snel munitie
gehaald en toen de vliegtuigen opnieuw aanvie
len herhaalde de situatie zich; een fel afweervuur
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 19e jaargang nr. 2 - 2007