mm
- 55 -
daar leverden de Nederlandse verdedigers wel
iswaar opmerkelijke prestaties, maar zoals in de
lijn der verwachting lag wisten de Duitsers rede
lijk vlot door de eerste verdediging heen te stoten
en op te rukken richting Afsluitdijk. Toch zou het
pas in de avond van de tweede oorlogsdag zijn
voordat de Duitse troepen op de Wonsstelling
zouden stuiten. De Duitsers besloten om in de
vroege ochtend van de volgende dag aan te val
len en de aanval te ondersteunen met artillerie.
Het moet voor de 700 man sterke verdediging
een beangstigend gezicht zijn geweest om in het
ochtendgloren van 12 mei de Duitsers artillerie
te zien opstellen bij het dorpje Harkezijl. Er werd
snel een kanon - het enige wat men had - uit
zijn beschermde opstelling gerold om dat te ver
hinderen. Goed gericht vuur verjoeg de Duitsers,
maar die reageerden vlot door met een grote
groep vliegtuigen grondaanvallen uit te voeren,
waarna de aanval door de cavaleriedivisie werd
ingezet. Er volgde een lange - en onverwacht felle
- strijd die uiteindelijk tot 17:00 uur zou duren,
het moment dat de laatste Nederlandse troepen
zich achter de sluizen van Kornwerderzand te
rugtrokken.
In de tussentijd was de verdediging van het IJs-
selmeer verder opgevoerd met de komst van twee
noodzakelijk geacht Duitse opmars te paard
om deze tevens via een
noordelijke route aan
te vallen. Een aanval
op de Afsluitdijk rich
ting de kop van Noord
Holland was door dit
plan onvermijdelijk.
De eenheid die deze
klus moest klaren was
de le Cavaleriedivisie,
die nog hoofdzakelijk
uit troepen te paard
bestond. Daarnaast
waren pantserwagens,
geschut en machinege
weren toegevoegd aan
de divisie.
Daar waar de Duitsers
in Groningen, Drente
en Friesland op Neder
landse troepen stuitten
werd gedurende korte
tijd gevochten. Hier en
jons gelegerd, met elk maximaal 770 man. Op
ondersteuning van artillerie of luchtstrijdkrach
ten hoefde men nauwelijks te rekenen, die was
elders te hard nodig. De troepen hadden gezien
de grootte van het te verdedigen gebied een te
verwaarlozen waarde. Zij hadden hoofdzakelijk
een alarmerende taak en waar zij konden zouden
ze de vijandelijke opmars zo veel mogelijk moe
ten vertragen.
Het sluitstuk van de verdediging van de noor
delijke provincies was de bescherming van het
IJsselmeer door de Koninklijke Marine. De si
tuatie was daar niet veel beter. Een klein aantal
marineschepen patrouilleerde langs de Friese en
Noord Hollandse kust. Het waren de stokoude
kanonneerboten Hr. Ms. Friso en Brinio en de
torpedoboot Z-3. Een aantal kleine gevorderde
motorbootjes werd eveneens gebruikt. De enige
goed bevaarbare toegang tot de Waddenzee en
het IJsselmeer, het Marsdiep, werd overigens wel
goed verdedigd met een krachtige kustbatterij op
Texel, die het hele Marsdiep kon beschermen.
Hoewel het Duitse aanvalsplan in de oorlog zich
voornamelijk richtte op een snelle doorstoot door
Noord Brabant, gecombineerd met luchtlandin
gen om vitale doelen in het westen van Nederland
- de Vesting Holland - te veroveren, werd het ook
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 19e jaargang nr. 1 - 2007
