- 78 -
M. U Z. -Hoofdgebouw te Wieringen
Het ochtendgebed deed Jan graag in zijn tuintje, grenzend aan de bakkerij. "Geef ons heden ons
dagelijks brood," reciteerde hij, waarop de bakker hem een kadetje voor de voeten wierp. Manna uit
de hemel voor Jan!
Een geest van directe steun aan de behoeftige medemens ontmoette hij bij het Leger des Heils in
Den Helder. Hij was er voor een storm de haven binnengelopen, had een groep heilsoldaten op een
straathoek horen preken en zingen en viel als een blok voor die geloofsopvatting. Hier werd een klare,
eenvoudige taal gepreekt door geïnspireerde broeders voor de gewone man. Hij was ze gevolgd naar
hun gebouw aan de Vismarkt en had ervaren dat daar een blije geest heerste. Er kon gelachen worden
en dat was heel anders dan het passieve, plechtstatige luisteren naar een prediker, die boven zijn volk
stond. De leer was simpel en duidelijk: Soup, Soul and Salvation. De dakloze als doelgroep!
Hij loopt maar wat te lopen langs de stoep,
de meesten kijken langs hem, ongenadig.
Wel zijn eerwaarde zusters hem weldadig
en heilsoldaten, met het Woord en soep.
(Jan Kal)
Verrukt was hij van het idee van William Booth, van oorsprong predikant en stichter van het Leger
des Heils. Die zei: als de mensen niet naar de kerk komen dan komt de kerk naar de mensen. Daar
mee hadden ze een groot succes.
Het waren jaren van crisis en werkloosheid en de nood onder de mensen was groot. Het bracht het
Leger, maar ook bewegingen als de Pinkstergemeente tot grote bloei. Ook op Wieringen lag een groot
terrein braak voor zedelijke verheffing. De Zuiderzeewerken hadden heel wat volk op drift geslagen,
op zoek naar een bestaansgrond, vaak ver weg van de vertrouwde geboortegrond en familie. Soci
ale verhoudingen kwamen onder druk te staan, vooral nieuwkomers tegenover de oorspronkelijke
eilandbewoners. Onvoldoende huisvesting, woekerhuren en vervreemding leidde tot drankmisbruik,
stijgende misdaad en dergelijke. Kerken kwamen in actie om het volk van de morele ondergang te
redden.
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 18e jaargang nr. 3 - 2006