- 66 -
Wat heeft hij allemaal meegemaakt? Enkele belangrijke gebeurtenissen:
Twee wereldoorlogen
Een kroonprins op Wieringen
Het verdwijnen van het zeegras
De Zuiderzeewerken
Maar boven al: Wieringen eiland af en de enorme veranderingen die daardoor plaats
vonden
In het boek "Uit de Wieringer historie"deel II van Joh. Oedzes staat op bladzijde 76 het volgende
artikel met een foto:
Deze oude foto werd gemaakt voor de oorlog. Op de Waddenzee zijn de vissers in bedrijf. Voorover gebogen staat Ger-
brand Smid. Rechts op de foto staat zijn zoon Jan Smid. Bij de schepbeugel staat Meijert Smid. Hij was ook een zoon
van Gerbrand. Geheel links ziet men Jan Lont van De Haukes, bijgenaamd klein Jantje. Ze zijn hier druk bezig met
hun haringnetten. Deze netten heten haringkamers. Er werd op Zuiderzeeharing gevist.
In het seizoen
van april tot
en met augus
tus ging de
haring in grote
hoeveelheden
de voormalige
Zuiderzee op
om kuit te schie
ten. Dit was elk
jaar opnieuw
voor de vissers-
lui een uitda
ging en in grote
getale voeren
ze uit om wat
in de netten te
krijgen. De vis
sers kwamen
uit Enkhuizen,
Volendam, Monnickendam, Edam en Hoorn. Alle vissers uit de plaatsen langs de voormalige Zuiderzee waren
present. Als ze het troffen, dan zaten hun netten barstens vol. Maar het kon ook gebeuren dat er geen enkele haring
in zat. Trof je de trek van een school haring, dan kon je het schip er mee vullen. De haring werd aan wal gebracht,
waar de viskooplui hun opwachting maakten. Zij hadden weer vaste klanten als visrokerijen en ook voor inmake-
rij werd de vis gebruikt. Tijdens een slecht seizoen stond de haring hoog genoteerd, maar bij overvloedige vangsten
was de prijs erg laag.
Na voltooiing van de Zuiderzeewerken, de dijken rond de Wieringermeer en de Afsluitdijk is de haring na 1938
geheel weggebleven, zoals de biologen reeds voorspeld hadden. Maar toen de Afsluitdijk in mei 1932 gesloten was,
kwam de haring in de eerste jaren in zo 'n grote overvloed voor de dijk, dat de visserslui ze voor het opscheppen
hadden.
De vissershaven van Den Oever kreeg zoveel haring aangevoerd, dat de loswal vol was en er geen doorgang meer
mogelijk was. De vis lag ongeveer een halve meter hoog en de prijzen waren zo laag, dat de visserslui ze aan de
boeren verkochten om als mest te gebruiken op het land. Ook voor de visserslui was dit niet gezond. Deze situatie
heeft een paar jaar geduurd.
Hiervan zijn verschillende foto's gemaakt. Ik bezit er nog één in mijn verzameling. De bijgaande foto werd ge
maakt in het bocht je van het Wieringerdiep. Het was voor de oorlog maar het jaartal is niet bekend.
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 18e jaargang nr. 2 - 2006