- 52 -
heer zal ongetwijfeld met enige re
gelmaat zijn zoon hebben bezocht
en heeft zodoende Jan Mekken
wellicht ontmoet. Blijft natuurlijk
de vraag in hoeverre een professor
in de godgeleerdheid een amateur
astronoom van advies heeft kun
nen dienen, mogelijke bezoeken
zullen dus eerder moeten worden
gezien in het licht van nieuwsgie
righeid.
Mekkenstuinweg omstreeks 1926. Enkele bewoners: Links marineofficier
Ruijs, daarnaast Kaantransportbedrijf en Nieuwbuurt, schilder. Achter
aan de boerderij van Bakker op de Oosterklief
Als Jan Mekkens planetarium wer
kelijk heeft bestaan, dan had er
toch meer aandacht voor geweest
moeten zijn dan één kort artikeltje
in De Navorscher, overigens een
zeer respectabel blad. In de 19e
eeuw bestonden tal van (populair)
wetenschappelijke tijdschriften,
De Algemeene Konst- en Letter
bode (opgericht in 1788) bijvoorbeeld besteedde veel aandacht aan astronomie en veel Nederlandse
sterrenkundigen publiceerden hierin hun ontdekkingen. Van Mekken is echter nergens iets te vinden.
Navraag bij het Eise Eisinga Planetarium leert dat in hun archief slechts één andere verwijzing naar
Mekken te vinden is, namelijk in het Planetariumboek Eise Eisinga, geschreven door E. Havinga,
W.E. van Wijk en J. D'Aumerie (1928). In dit boek, uitgegeven ter gelegenheid van de 100e sterfdag
van Eisinga, is een lijst opgenomen van alle planetaria die in Nederland vervaardigd of aanwezig zijn.
Hierin staat:
17. Het planetarium van Jan Mek
ken
In de Navorscher van 1901, p. 559, komt een artikel
voor van C. Th. H. Engelen, waarin wordt medegedeeld,
dat de uurwerkmaker, Jan Mekken op Wieringen, een
onvoltooid planetarium heeft nagelaten dat fraaier en
kunstiger zijn zoude, dan dat van Eisinga.
De Heer Burgemeester van Wieringen, bij wien ik om
inlichtingen heb aangeklopt, heeft echter bericht, dat Jan
Mekken, die vrijwel een kluizenaarsleven leidde en door
velen voor niet normaal werd aangezien, niet dan een
paar schriften heeft nagelaten met beschrijving van door
hem in Duitschland en Engeland gemaakte reizen en
dat over dit planetarium op Wieringen niets bekend is.
In 1941 beantwoordt de gemeentesecretaris nog een brief
van een tijdschrift voor horlogemakers en juweliers, waarin
om informatie over de geheimzinnige klokkenmaker wordt
gevraagd. De secretaris kan niet veel toevoegen aan hetgeen
in het Planetariumboek verscheen. Sindsdien is er geen ver
wijzing naar Jan Mekken meer gevonden.
Behalve de schriftelijke bewijzen (of liever het gebrek daar
aan) zijn er de verhalen en herinneringen die voortleven bij
familieleden. Eén van hen is mevrouw Elly Kloosterman-Kie-
Bewoner Henk Kaan, eigenaar transportbe
drijf 'Wieringer Expresse' met zijn dochter
foto mevrouw G. Cloots-De Haan
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 18e jaargang nr. 2 - 2006