l
- 97 -
De rol van de notaris is uitgespeeld
Woede, frustratie en vooral angst voor wat de Duitsers zouden kunnen gaan doen tegen de onwilli
ge Wieringer bevolking, bepaalde het gedrag van Obreen. En het lot wilde dat hij door dit handelen
opriep wat hij wilde voorkomen.
De burgemeester was vooral door zijn ongunstige rapportages
zowel bij het NSB hoofdkwartier in Utrecht als bij de NSB
commissaris in Haarlem als een tegenstander van het bewind
bekend geworden. Daarmee was Obreen indirect verantwoorde
lijk dat Kolff nu als gijzelaar in Brabant gevangen zat. Maar het
gedrag van Obreen sloeg als een boemerang ook op hem zeil
terug. Het einde van zijn leiderschap over de Wieringer NSB
leidde in zekere zin ook tot zijn eigen gevangenschap. Want net
zoals na het voortijdig einde van zijn raadslidmaatschap trok hij
zich opnieuw terug in een isolement.
Veel vreugde heeft hij niet meer gekend, zijn vrouw altijd zieke
lijk, hijzelf uitgekotst door de bevolking, zelfs in eigen NSB
kring. De zaken gingen niet best, voor de weinige transacties
gingen de dorpsgenoten liever naar een onbesmette notaris. Hij
had een aanbod uit Den Haag geweigerd om akten van ontei
gend joods tegoed te transporteren. Daaraan wilde hij niet ver
dienen in tegenstelling tot veel van zijn collega's, die er rijk van
werden, zou na de oorlog blijken.
Hij was verbitterd over zijn dorpsgenoten/kameraden die bij het
schaars worden van voedsel goed voor zichzelf zorgden. De
bakkers verkopen meer gist dan brood, meent hij, hamsteren
doet iedereen, overal wordt clandestien geslacht. Hij had een
hekel aan de zwarthandel, vooral uit de kring van de NSB. Ook
daar deed hij niet aan mee, omdat hij dat schandelijk vond ten
opzichte van de Nederlandse bevolking. Hij vermagerde mèt die
Nederlanders zienderogen.
De meeste dorpsgenoten konden zich de zwarthandel ook niet
veroorloven. Om een voorbeeld te geven: een fles slaolie kostte
in mei 1942 13,terwijl de oorspronkelijke prijs 0,45 was.
Zijn auto was in 1942 gevorderd.
In mei 1943 moest hij één van BONBOEKJE DG
z n beide radio s inleveren. ,v<iqb persons va» ai iar» l» ovpii»
Dorpsgenoten moes- inhoudende:
hun enige ra- 4 bonkaarten brood a
aio aistaan. 2 BONKaarten vleesch a
In mei 1942 was de tabak al op
de bon gegaan. Het was weer
volop verdeling van schaarste.
Vindingrijke tuinders gingen
tabak telen.
Na droging en bewerking van
de bladeren, die daarna heel fijn
gesneden werden, had je shag
van eigen grond. En een goed
ruilmiddel. Zoals ook honing
een ideale vervanger van geld
was. Slaolie werd vervangen
door koolzaadolie, gemalen en
geperst in aangepaste koffiemo
lens.
Eigen molentjes op het dak of
op een paal zorgden voor zwak
stroomwant op voortdurende
energielevering kon men niet
meer rekenen. Vrouwen gingen
de boer op om te helpen bij de
oogst in ruil voor voedsel.
Graan werd thuis gemalen om
zelf brood te bakken.
Koper, nikkel en tin moest al in
1941 ingeleverd worden. In
maart 1943 werd begonnen met
het weghalen van kerkklokken.
Duitsland had erts nodig voor
f
-
j r- I 4 BONKAARTEN BROOD B
2 BONKAARTEN VLEESCH B
1 BONKAART RESERVE A
ALGEMEEN
1
AA
ALGEMEEN
256
256 256
ALGEMEEN
255
255 235
ALGEMEEN ALGEMEEN
294 253
254 154 253 251
ALGEMEEN
252
252 2 32
ALGEMEEN
251
251 251
ALGEMEEN
250
250 1»
ALGEMEEN
249
249 24»
ALGEMEEN ALGEMEEN
248 247
244 241 247 247
ALGEMEEN
246
246 244
ALGEMEEN
245
245 245
ALGEMEEN
244
2*4 244
ALGEMEEN
243.
241 241
ALGEMEEN ALGEMEEN
242 241
742^~" 242 241 241
ALGEMEEN
240
240 240
ALGEMEEN
239
23» 239
ALGEMEEN
238
Zn 251
ALGEMEEN
237
2J7 2X7
ALGEMEEN ALGEMEEN
236 235
2» m 213 755
ALGEMEEN
234
234 224
AKpllNIEi,
233
motMtiH
232
ïn ui
a tnrïtLEN
231
IN 3t
ALGEMEEN AlOlMHN
230 229
I» U0 IU 32*
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 16e jaargang nr. 3 - 2004