- 96 -
Het was levensgevaarlijk in huis, met een wapenarsenaal van de ondergrondse, afkomstig van droppings in
de Wieringermeer. Met Obreen ben ik de rest van de oorlog voorzichtig geweest",
aldus Theo Boersen.
Vader Kees was minder voorzichtig met de NSB. Hij schopte eens een lid van het katholieke kerk
bestuur van zijn erf af: "Opgesodemieterd, vuile NSB'er!"
Burgemeester Kolff opnieuw gearresteerd
In juli 1942 kondigt de bevelhebber van de Wehrmacht in Nederland Generaal Christiansen, de
gevangenneming van honderden Nederlandse gijzelaars aan. Ze staan met hun leven borg voor
sabotageacties tegen de Duitse bezetters, waartoe het Nederlandse volk aldus Christiansen, wordt
opgeroepen in vlugschriften en uitzendingen van Radio Oranje. De bevolking heeft zelf in de hand
of ze door een bezonnen optreden het leven van de gijzelaars zullen sparen. De namenlijst van de
gearresteerden worden in de dagbladen door het hele land bekend gemaakt.
De geselecteerden staan bekend als anti-Duits. De top van de NSB, in de persoon van Geelkerken,
heeft medewerking aan de selectie verleend. Geelkerken verklaarde dat het geen enkel probleem
was om in 24 uur wel 5000 tegenstanders te kunnen opgeven. Geen wonder, ben je geneigd te den
ken, als alle NSB'ers zo minutieus rapporteren over hun tegenstanders als Obreen.
Burgemeester Kolff was daardoor een vanzelfsprekende kandidaat gijzelaar. Hij werd gearresteerd
en overgebracht naar de Brabantse gijzelaarskampen Haaren en St. Michielsgestel. Tesamen met
234 andere Noordhollanders, waaronder zijn collega's Loggers van de Wieringermeer en Middel-
hoff van Hoogkarspel. Het was een illuster gezelschap, in totaal waren er 21 burgemeesters, maar
ook talloze politici (Schermerhorn, Drees, Suurhoff, De Quay), wetenschappers en cabaretiers.
Er is van de nood een deugd gemaakt. Men heeft er veel kunnen studeren, gelachen is er ook wel,
maar niet vanwege de professionele entertainers. Lou Bandy zong voor de oorlog: "Zoek de zon op,
dat is zo fijn, want een beetje zonneschijn dat moet er zijn", maar maakte in het kamp vooral
indruk door, zoals een medegijzelaar hem omschreef, een gebrek aan ruggegraat. Na een mislukte
zelfmoordpoging ging de befaamde cabaretier in het kamp door als Willy Blik, omdat hij daarvoor
stukjes blik had ingeslikt.
Kolff deelde op het Groot Seminarie Haaren een kamer met een dominee, een jurist en een onder
wijzer. Mw. Kolff kwam er soms op bezoek met een grote tas levensmiddelen, goede gaven van de
burgerij. En een fles jenever waar dankbaar gebruik van werd gemaakt.
De gijzelaars waren nog maar nauwelijks gewend toen er een nieuwe sabotageactie plaats vond. Bij
Rotterdam werd een aanslag op een Duitse troepentrein gepleegd. De Duitsers waren woedend.
Vóór 14 augustus 1942 moesten de overvallers zich bekend hebben gemaakt, zo niet, dan zouden
er 50 gijzelaars worden gedood. Op 18 augustus werd de daad bij het woord gevoegd. Uiteindelijk
werden er vijf man uit de kampen geïsoleerd en door een vuurpeloton om het leven gebracht.
Coby Kolff, was in die tijd verpleegster in een ziekenhuis in Haarlem. Haar NSB hoofdverpleegster
vertelde haar dat vader Kolff tot de gefusilleerden behoorde. In paniek rende ze naar de directrice
die haar kon geruststellen: haar vaders naam was niet genoemd.
De reactie van de Nederlandse bevolking was zo furieus dat Seys-Inquart, de hoogste Duitse auto
riteit, kort daarop begon met de geruisloze, geleidelijke vrijlating van de gijzelaars.
Voor het zover was werd in 1943 echter nog een Wieringer St. Michielsgestel binnengevoerd. Dat
was Albert Huizing, bedrijfsleider van de Grontmij, die bezig was met de ruilverkaveling op
Wieringen. Huizing werd gearresteerd, omdat een aantal van zijn personeelsleden aan de
Meistaking mee hadden gedaan.
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 16e jaargang nr. 3 - 2004
