Het optreden van Obreen doet de stemming in het
dorp geen goed. Het blijft niet onopgemerkt dat
de Duitsers er op visite komen:
"Daar de heer Klatte (de Duitse commandant) als
vriend bij mij aan huis kwam, werden de plaatselijke
toestanden en personen zonder omwegen besproken en
heeft de heer Klatte ambtelijk van deze gesprekken ge
bruik gemaakt".
Het is duidelijk dat de notaris op het hellende vlak
is geraakt. Sieger Wiersma, sinds augustus 1940
lid van de ondergrondse groep Wieringen vertelt:
"Eind 1940 of begin 1941, dag en datum kan ik mij
niet meer herinneren, kreeg ik het verzoek van de Bur
gemeester van Wieringen om op zijn bureau te komen.
Toen ik aan deze oproep gevolg gaf vertelde de burge
meester mij dat er die dag twee leden van de Gestapo
bij hem waren geweest, die hem een brief getoond had
den, geschreven door notaris Obreen, welke inhield dat
ik en de onderwijzer, genaamd Eden, een samenzwe
ring op touw zetten tegen het Duitse leger. De burge
meester had het gevaar hetwelk in die brief stond voor
ons afgewend en die heren erop gewezen dat notaris
Obreen zelf niet al te best stond aangeschreven.
Ook zijn die twee Gestapo agenten naar Geertje Bos-
ker geweest om te vragen of Obreen betrouwbaar was.
Aangezien zij een hekel aan Obreen had heeft deze
hem ook voor onbetrouwbaar verklaard."
Al op 9 juli 1940 klaagt Obreen bij de Secretaris
generaal van Binnenlandse Zaken over het passie
ve optreden van burgemeester Kolff, die niets zou
doen aan anti-Duitse handelingen door de Wieringer bevolking. Hij zegt dat te doen uit bezorgd
heid vanwege mogelijke represailles door de Duitse bezetting. Die bezetting bestaat overigens uit
slechts 24 man Grenzschutztruppen in Oosterland, 10 man van de luchtbescherming met F.L.A.K.
kanonnen (Flugzeug Abwehrkanonen) in het café van Jb. Duijnker en een Dienststelle van de
Fluwa. Naar de bevolking treden zij correct op.
Wat doen de Wieringers dan tegen die correcte Duitsers? Volgens Obreen hebben brooddronken
lieden de hakenkruisvlag aan de Poelweg bij Duijnker gestolen. Ook heeft een Duitser door het
afschieten van een Nederlands legergeweer een oog moeten missen. Verder hadden in café
Duijnker dronken lieden beledigend opgetreden tegen daar aanwezige Duitse militairen. Er waren
rake klappen gevallen. De Wieringer Courant berichtte dat het een dronkemansbende was geweest,
waaruit deze relletjes voortkwamen.
Overigens, merkte de notaris op, had de uitgever van deze Wieringer Courant, C J. Bosker een
"Bekendmaking van den Bevelhebber derWehrmacht in de Nederlanden" van 6 juli 1940 wegens
zijn anti-Duitse houding niet in de krant opgenomen. "De remmende invloed van deze kennisgeving is
in deze gemeente niet gevoeld", aldus Obreen. De notaris is bang dat er onschuldige slachtoffers zul
len vallen. Zijn voorstel: sluiting van cafés in de vooravond, sluiting van de bioscoop, verbod van
tappen van alcoholhoudende dranken en een verbod voor de burgerij om na 23.00 uur op straat te
En de burgemeester moet het andermaal ontgelden:
"De stille tegenwerking van de Duitsche Autoriteiten in deze Gemeente door het gros van de bevolking kan
in het belang van diezelfde bevolking een einde nemen als de Burgemeester daarin voorgaat, hetgeen hij tot
Heinrich Johannes Hinrich Klatte, grenzschutz Zoll-
sekretar en Postenführer van Oosterland. Als latere
commandant te Callantsoog werd hij de beul van een
Britse bommenwerper bemanning die hij op één na,
nodeloos in de branding liet verdrinken.
-87-
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 16e jaargang nr. 3 - 2004
