- 17 -
"Zoals je weet is de afsluiting tussen Wieringen
en de vaste wal in 1924 tot stand gebracht.
Dat was als het ware een soort generale repeti
tie voor de afsluiting tussen Wieringen en Fries
land, waar ze, zoals je weet, dit jaar mee zijn
begonnen. Verschillende jaren daarvoor heeft
een voorbereidende commissie onderzoek ge
daan naar de getijbewegingen in de Zuiderzee.
Men is daar jaren mee bezig geweest. Op ver
schillende plaatsen langs de Zuiderzeekust en
zeker hier op Wieringen werden daartoe peil
schalen geplaatst. Later werd dat werk door
Zuiderzeewerken overgenomen. Nog steeds
worden die peilschalen gebruikt en dat zal,
moet je maar rekenen, nog heel wat jaren
doorgaan. Op het open water zijn z.g. diepte
meters gestationeerd. Met het waarnemen van
die peilschalen wordt doorgaans in april be
gonnen en men stopt daarmee in november.
Gedurende de winter worden dan de gegevens
verwerkt. Dat aflezen wordt allemaal handma
tig gedaan. Dat betekent dat er gedurende 24
uur personeel op de verschillende meetpunten
aanwezig moet zijn. Om nu de getijbeweging
in het Amsteldiep en de invloed van de afslui
ting van dat water, gedurende de jaren daarna,
na te gaan, achtte men het beter en efficiënter
om een registrerende peilschaal te plaatsen.
Bovendien wilde men een meer nauwkeurige
registratie van de "verticale waterbeweging" zoals men dat in technische zin uitdrukt. Deze zelfre-
gistrerende peilschaal en die op de haven van Den Oever, moeten vastleggen welke invloed de ver
dere afsluiting van de Zuiderzee op de getijbeweging en waterstanden heeft. Je kunt je voorstellen
dat voor en na de afsluiting van het Amsteldiep de gemiddelde waarden van de waterstanden
behoorlijk veranderd zijn. Op deze plek worden al veel hogere peilen gemeten. En dat zal na de vol
ledige afsluiting van de Zuiderzee nog veel hoger worden".
De instrumentenkast.
Het is duidelijk dat Schut nu echt op zijn praatstoel zit. Ik laat mijn gedachten nog eens gaan over
datgene wat ik net heb gehoord. Als je het wel beschouwd is deze waterstaatkundige materie heel
interessant. Ik heb daar nooit zo bij stilgestaan. Ik neem me voor om me daar in de toekomst wat
meer in te verdiepen. In het vuur van het gesprek is de sigaar van Schut uitgegaan. Omslachtig en
met veel gepuf brengt hij het stompje weer tot leven. Het komt mij voor dat het steeds harder
begint te waaien. De wind zucht en steunt in de schoorsteen en laat soms het deksel van de kachel
klepperen.
Schut staat op en loopt, zover dat mogelijk is in de kleine ruimte, wat heen en weer. "Kijk, zegt hij,
hij wijst naar de kast met instrumenten die in het midden van het gebouwtje op de vloer staat
opgesteld. "Dit is het eigenlijke hart van het gebouwtje, de apparatuur waar alles om draait. Het
waterpeilregistratieapparaat. Kom, ik zal het je uitleggen". Ik sta ook op en loop naar de voorkant
van de stellage. Boven op een standaard staat een glazen kast met daarin aan de rechterkant een
verticale cilinder en aan de linkerkant zie ik een soort klok. Er zitten in ieder geval wijzers aan. Op
die rol zit papier gespannen. "Op dit papier wordt de stand van het zeewater vier en twintig uur
geregistreerd. Zie jc die naald met dat inkthoudertje? Die naald sclnijfL conLinue de walersLand van
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 16c jaargang nr. 1 - 2004