en zo laat binnen zijn. Dan kettingen voor de havenmond en overal Duitse soldaten op wacht. Ook
zijn er veel schepen naar Friesland gebracht, omdat de Weermacht bang was dat de schepen naar
Engeland wisten te komen met bemanning. Zelfs fietsen werden gevorderd dus verstoppen waar
dan ook. Radio's moesten ingeleverd worden. Er was geen klos garen of een knotje zwarte sajet
(sokkenwol) te koop. Voor die tijd had ieder zoveel mogelijk van alles wat er te koop was gepro
beerd te kopen, o.a. Sunlight zeep.
KORNWERDERZ ANDLIED
Wij liggen aan het IJsselmeer
Al maanden lang te wachten.
De hele wereld gaat te keer
In angstige gedachten.
Wij zien hier alle dagen niets
Dan dijk en lucht en water;
Een enk'le keer wel eens een fiets,
Maar toch zingen wij later:
REFREIN:
Kornwerderzand,jij hebt heel wat op je geweten,
Kornwerderzand, wij zweren je eeuwige trouw.
Koffie en kuch, versperringen maken en zweten,
Schildwachtje lopen in regen en kou.
Maar gaan we straks voor goed van elkander,
Dan denken we aan de kazemat.
De één die liegt nog meer dan de ander,
Als je wilt vrijen dan neem je de kat, o jee, o jee, o jee!
De jongens zijn altijd paraat,
En mocht er wat gebeuren,
Dan zal de vijand, vroeg of laat,
Zijn aanval wel betreuren.
Want wij verdedigen hier fier
De Nederlandse vrouwen
En komt straks een vreemde hier,
Dan is die zo verhouwen.
REFREIN
Toch willen wij weer graag naar huis,
Want al onze gedachten,
Die zijn voor de familie thuis.
Bij hen, die op ons wachten.
Ook hopen wij dat menige baas
Uit deze tijd mag leren,
Omdat menige soldaat helaas
Bij hen niet terug kan keren.
REFREIN
(Dit lied is gemaakt door de soldaten bij
Kornwerderzand)
Nu zeggen we wel, de tijd gaat zo vlug, maar
de tijd heeft jaar in jaar uit hetzelfde tempo,
dus ook toen. Steeds meer Duitse soldaten,
de scholen waren al bezet ook enkele grotere
huizen en op 21 oktober 1944 kregen we
bericht dat de Zwinstraat en ook andere
straten op 24 oktober ontruimd moesten
zijn voor de Duitse weermacht. Gordijnen
en vloerbedekking moesten blijven. Waar
moesten we naar toe?
Een oom en een tante van mij boden aan dat
we wel bij hen konden komen, dat was in de
elft in een boerderij, een goede beslissing.
De razzia's namen toe voor de mannen, veel
persoonsbewijzen werden vervalst zodat de
leeftijd boven de 40 jaar was. De mannen
gingen 's nachts in het hooi slapen en 's
morgens kwamen ze weer aan tafel en hoor
de ik jullie opa praten en dan dacht ik waar
om blijven jullie nog niet een poosje weg Die
tijd heb ik ook m'n eerste astma aanval
gehad. Marieke ging 's nachts om de dokter,
opa kon en durfde niet langs de weg.
Overdag werden er veel bomen gezaagd in
de Wieringermeer voor brandhout. Alles
moest met paard en wagen opgehaald wor
den, maar wel clandestien. En zo bleef de
kachel branden. Dan werd er weer eens een
varken of een kalf geslacht dan moest er wel
een slager aan te pas komen. Er mocht niets
van gezien worden. Aardappels, groente en
melk, alles haalden we bij de buren. De melk
die we haalden werd te romen gezet en van
de room werd in een zuurtjesfles gekarnd en
dan hadden we weer een beetje boter. We
hebben ook wel suikerbieten (koeienvoer)
gekookt en dat moest dan bruine suiker wor
den. Gerbrand kreeg van tante een grote
kom omdat hij zo graag melk dronk.
- 52 -
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 12e jaargang nr. 2 - 2000