- 29 -
moette ik elke maand mevrouw Gravemaker-Spaander en toen ging ik denken en nam het tele
foonboek, het nummer opgezocht en bellen. Ja hoor, ik had op Westerland op school gegaan en zij
was op Westerland begonnen. Met het gevolg of ik eens een keertje bij haar wou komen, dat wilde
ik wel. Toen ik haar leerde kennen was ze nog heel jong en toen ik haar weer ontmoette was ze oud,
tussen 1922 en 1981 zit 59 jaar verschil.
De eerste keer dat ik haar toen ontmoette dacht ik, is dat nou juffrouw Spaander? Maar veel aan de
schooltijd terug denken en ja het werd in m'n gedachten weer de juffrouw van toen. En zo zal het
ons allebei vergaan zijn. Bij het eerste bezoek zal zij ook wel gedacht hebben, is dat nu Marie
Kooij, dat meisje van toen in de 4e t/m de 6e klas. Het was heel fijn een paar jaar les van haar te
mogen krijgen. De bezoekjes bleven. Juffrouw werd heel oud en is op 4 september 1994 op 93-jari-
ge leeftijd overleden.
Onze school had drie lokalen met in elk lokaal twee klassen. In de lokalen stonden grote kachels
net als voorheen in de kerken. Elke ochtend werden die opnieuw aangemaakt met lange losse turf
en daarop petroleum en hout en dan kolen. De ene keer rood gloeiend maar het gebeurde ook wel
met een verkeerde wind dat het lokaal vol rook stond maar geen warmte. Bij slecht weer, regen en
wind, moesten er jassen, mutsen enz. gedroogd worden in de lokalen. De kinderen die van ver kwa
men zoals de Poelweg, Hollebalg, de Haukes en Noorderbuurt waren dan nat en koud. Er waren
geen ouders die over een auto beschikten, heel anders dan nu. Een buurvrouw van mij was de
werkster van school (niet zo proper) met alle gevolgen van dien.
Wat deden we voor spelletjes: knikkeren, bikkelen, hinkelen, tollen, touwtje springen, stelten lopen
en hoepelen op de weg. Er reden nog geen auto's (lekker ruim). Als er sneeuw lag kwam de slee
aan de beurt, we hadden een schoolplein wat schuin afliep, dus bovenaan beginnen en tot aan de
schoolmuur, heerlijk! Ik weet me nog te herinneren dat er veel sneeuw lag. Sinterklaas was bij opa
en opoe in de Elft geweest en had cadeautjes gebracht voor ons, dus hun kleinkinderen Marie,
Sijtje en Grietje. Toen zijn we met de grote arreslee, het paard ervoor en het beltuig (dat was een
stuk van het paardentuig) met kleine belletjes die dan zo gezellig klingelden, met vader en moeder
om de cadeautjes geweest. 5 December en dan al zoveel sneeuw, dat was een uitzondering. En er
waren geen strooiwagens die alle sneeuw zomaar lieten verdwijnen. Cadeautjes kan ik me niet her
inneren, maar de grote arreslee met het paard zie ik in gedachten nog zo gaan.
Onze school is nu het dorpshuis. Op de parkeerplaats stond vroeger het huis van de hoofdonder
wijzer en op het schoolplein stond jaren terug het huis van het hoofd van de school en ik denk dat
het hoofd daar nog woont. Zingen hoorde ook bij de vaste lessen van het rooster er werd dan ook
veel aandacht aan besteed. Ook handwerken, 't zal twee keer per week een uurtje geweest zijn.
Sokken breien en dan een gat erin knippen en stoppen en mazen leren, ook een stekenlap breien
met verschillende patroontjes, die heb ik nog in de kast liggen. We naaiden ook schortjes van ruit-
jesstof en dan moesten we leren verstellen, alles keurig op het ruitje. Keurig nette hoekjes, alles met
de hand en ook knoopsgaten maken, de één vond het een pracht voor de ander was het een ramp.
Met breien was het ook zo, de één breide veel te losse steken, een ander had het werk zo stijf dat
het niet was te verschuiven op de naalden. Er was van alles wat, beste, goeie en minder goeie. Ik
heb de merklap van mijn moeder nog in de kast liggen van het jaar 1898.
Het schoolreisje:
Alle vaders die paard en wagen hadden werden gevraagd te komen en dan achter elkaar aan naar
Den Oever. Dan kregen we daar een Wieringer Jodenkoek en een glas ranja en we mochten ook
even op de haven kijken. Dan gingen we overVatrop en Stroe weer naar Westerland. We waren best
tevreden en zongen het hoogste lied tijdens de rit.
Ook zijn wij in onze schooltijd begonnen met muziekles op de mandoline. We hadden les bij P.
Jongkind, die jarenlang dirigent is geweest van O.K.K. "Oefening kweekt kunst" We zijn vele
malen naar een concours geweest, voor toen heel goed, geen van allen hadden we een A, B of C
diploma, dat was voor ons toen nog onbekend. We hebben onze eerste uitvoering gegeven op de
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hoogte" - 12e jaargang nr. 1 - 2000
