MEUBEL
- 17 -
ouveni
A Afb. 21,fotoA.P. A Enkele makelaars op houten topgevels zonder
Bij daken met een overstek zien we doorgaans een vierkant model. De beide topgevels hadden dik
wijls een blind luik (zoldervainster) dat soms voorzien was van een klein glasruitje. De uit één
ruimte bestaande zolderverdieping werd aanvankelijk gebruikt voor de opslag van turf e.d. Visserlui
gebruikten ze ook voor het opslaan en herstellen van de netten. Om de netten makkelijker naar
boven te kunnen brengen was ook hier voorheen het luik in de westelijke topgevel met een onder
deur verlengd tot de zoldervloer. Voor het verkrijgen van het nodige licht werd bij werkzaamheden
op zolder het luik aan de luwe kant dan geopend.
met daaronder een laag kalkmortel toegepast. Ook aan
de bovenkant heeft ze nog de traditionele versiering van
iets naar buiten gemetselde stenen.
De topgevels
Afbeelding 20 is een detailopname van de westelijke
topgevel met velling- kraal- en bekantrechte schroten.
Van oorsprong bestaan de topgevels uit brede geschaafde
en geploegde staande delen met een sponning- of vel-
lingschaafje. Voorbeelden hiervan zijn nog te zien aan de
oost- en noordgevel bij de panden van Nan en Kees
Koorn op 't Hoekje in Hippolytushoef. (Afb. 21)
Bij het pand van Nan Koorn zien we tevens het later
steeds meer in zwang komende overstek. Ongeveer vanaf
het begin van deze
eeuw hebben deze
brede delen bij het
aanbrengen van
nieuw hout bijna ^0
overal plaats gemaakt voor de smalle en goedkopere machi
naal vervaardigde kraal- of veilingschroten. De zijkanten van
de topgevel zijn afgewerkt met windveren met daarop over de
pannen heen de waterlijsten (waterborden). In een enkel
geval waren er ook windveren met sierlijk uitgezaagde vrije
zijkanten. De toppen van de gevels werden bekroond met een
makelaar (gevelke).
Afb. 22 toont een op zolder genomen opname van het dakbeschot. Dit is een ontwikkeling die
volgde op een onbeschoten dak, gedekt met roggestro, riet of pannen. Aanvankelijk bestond een
kapconstructie uit rondhouten daksporen (sparren of slieten) waarop de riet- of panlatten werden
bevestigd. Vanaf de zolder keek men zo tegen de dakbedekking aan. Indien gedekt met pannen wer-
lÜöêtlèè
Historische Vereniging Wieringen - "Op de Hóógte" - 12e jaargang nr. 1 - 2000
