tanvlyi KM fefttW
1034
Een onmiskenbaar voorbeeld van aan een plaats of streek verwante naam is
de familienaam Van Wieringen. Hierbij denken we onmiddellijk dat de stamvader
van dit geslacht van Wieringen afkomstig is. Gaan we echter terug tot de
invoering van de Burgerlijke Stand in 1811, dan zien we dat deze naam op
het eiland niet in de Registre Civique voorkomt. In dit register worden wel
verschillende namen genoemd, die in de regio niet zo veel voorkomen en indien
dit wel het geval is, zijn het doorgaans families van Wieringer afkomst.
Uitgaande van het Register Civique laten we hierbij de min of meer algemeen
voorkomende namen buiten beschouwing. Dit doen we eveneens met de scheldnamen.
Op een enkele uitzondering na nemen we alleen de specifiek Wieringer namen
die in het Register Civique vermeld zijn en hier nog steeds voorkomen. Omdat
b.v. bij de in dit register voorkomende namen Heijblok, Kaan, Krommedam,
Lont, Omis, Stadig, Veerdig en Wigbout geen verandering in spelling heeft
plaatsgevonden en in uitspraak niet afwijken van het ABN, laten we ook deze
verder buiten beschouwing.
Voor het zo dicht mogelijk benaderen van de kenmerkende klanken van het
Wierings worden in plaats van het fonetisch schrift hierbij de volgende
accent-tekens gebruikt:
als in nicht als in beer
o als in loss o als in bok
oa als in het Engelse morning
oo als in boor en de uü die iets langer worden aangehouden.
Beginnende bij de achternamen zien we dat de naam Bais na 1811 ook als Baijs
en Bays werd geschreven en in het Wierings als Boais werd uitgesproken.
Boersen werd met een iets kortere oe-klank ook wel als Boerse uitgesproken.
Ten Bockel werd na 1811 als Ten Bokkel geschreven.
Breet ook wel als Breed geschreven en als Brêêt uitgesproken.
Doves werd uitgesproken als Dooves.
Halfweeg werd dikwijls als Halleweeg uitgesproken.
Kaleveld werd soms als Kaneveld uitgesproken.
Kool werd als Kool uitgesproken.
Koorn werd meest als Koore(n) uitgesproken.
Kooii werd na 1811 ook wel als Kooi en Kooy geschreven
en als Kooi uitgesproken.
Kroon werd als Kroon uitgesproken.
Kuut werd als Kuüt uitgesproken.
Metselaar werd als Mezzelaar uitgesproken.
Mulder werd als Molder uitgesproken.
Rotgans werd als Rodgangs, Rogangs of Rogges
uitgesproken.
Ruiter werd na 1811 als Ruijter en Ruyter
geschreven en als Ruter uitgesproken.
Snooij werd na 1811 ook als Snooy geschreven
en als Snooij uitgesproken.
Scheltus werd soms Van Skelt genoemd.
