1006
Meekrapplant en meekrapteelt
De meekrapplant werd verbouwd om de wortels, waaruit een kleurstof (rood)
bereid werd, die in de textielindustrie werd gebruikt.
De meekrapwortels moesten in september uitgedolven worden met de meespade.
Dit was een lange smalle schop met een iets naar voren gebogen ijzerbeslag
van ca.55 cm lengte. Dat was zwaar werk en werd voor die tijd (midden 1800)
goed betaald. De hoopjes wortels werden op een wagen geladen en naar de
meestoof gereden.
Een meestoof bestond uit een
droogtoren, een koude stoof
of gewone landbouwschuureen
stamperij en een verblijfplaats
voor de arbeiders.
Vanaf het land gingen de wor
tels in de koude stoof. Van
verschillende eigenaren (er
waren meerdere landbouwers die
meekrap verbouwden) gingen de
wortels op afzonderlijke hopen,
meestal verdeeld over meerdere
zolders.
Daarna moest de meekrap ge
droogd worden, dat gebeurde
in de droogtoren, een vierkant
stenen gebouw van 15 meter
hoog, waarin meestal 4 zolders
met latwerk. In het midden van
elke zolder was een luik,waar-
Meekrapplant door gehesen kon worden en
waar een ladder stond.
(tekening van Anton Pieck)
Uit de koude stoof ging de meekrap in manden met 4 handvatten naar de eerste
zolder van de warme stoof en werd daar uitgespreid. Na een bepaalde droogte
ging het een zolder hoger en daarna weer een zolder hoger om bovenin te
eindigen.
Het drogen geschiedde doordat onderin de toren een gemetselde stookplaats
was waar met turf of kolen een vuur werd gestookt. De warme lucht en de rook,
die ontstond, werd door gemetselde kanalen onder de eerste zolder door geleid.
Er waren openingen in die kanalen en zo kon men de warmte regelen met
sluitstenen.
Als de meekrap één keer door de toren was gegaan, moest het gedorst worden
onder een aangrenzend afdak. Aarde en andere ongeregeldheden werden
losgemaakt, met de wanmolen verwijderd en de wortels worden in stukjes
gebroken door de dorsvlegel. Dan worden deze stukjes nagedroogd en tenslotte
fijngestampt. Dat gebeurde in de stamperij, waar een groot molenrad door
drie paarden in beweging werd gebracht en dat molenrad bracht het
stampwerktuig in beweging.
